Geplaatst: 30 mei 2023
Solliciteren is voor iedereen een spannende stap. Maar zeker als je op zoek bent naar een prikkelarme werkomgeving of een werkgever die écht rekening met je houdt, kan het vinden van een nieuwe baan best lastig zijn. Wil jij dat je autisme je niet tegenhoudt in het solliciteren naar jouw droombaan? Check dan deze handige tips om het solliciteren met autisme zo makkelijk mogelijk te maken.
Als je wil solliciteren voor een baan bij een grote organisatie, kan je vaak van tevoren al veel informatie vergaren over hoe dit bedrijf met medewerkers omgaat. Kijk bijvoorbeeld naar reviews van oud-medewerkers, of check op de website wat de missie en visie van het bedrijf is. Sommige grote organisaties zoals Philips, ASML en Brunel bieden graag extra ondersteuning aan voor autistische medewerkers. Zo weet je gelijk dat ze bekend zijn met autisme en dat je hier met open armen wordt ontvangen. Wel zo fijn natuurlijk!
Het is natuurlijk ook belangrijk dat jouw interesses en vaardigheden een goede match zijn bij de functie en werkgever. Zo ga je met plezier naar je werk en word je ingezet op een plek waar jouw kennis het best tot z’n recht komt.
Bij kleinere bedrijven kun je ook vaak informatie vinden op de website. Of kijk op hun social media; foto’s van de werkomgeving kunnen je vertellen of er rustige werkplekken zijn of dat je komt te zitten in een grote kantoortuin. Natuurlijk kun je ook contact opnemen met de werkgever voor meer informatie. Onder een vacaturebericht staat vaak een contactpersoon die je kunt bellen of mailen.
Sommige mensen met autisme hebben moeite met onverwachte situaties. Als dit voor jou geldt, is het handig om van tevoren je sollicitatiegesprek gedetailleerd voor te bereiden. Zo kun je vooraf al uitzoeken wat de route is naar de gesprekslokatie, waar je kunt parkeren en met wie je het gesprek hebt. Op die manier kan je zelfverzekerd en goed voorbereid naar het gesprek gaan.
En ook het gesprek zelf kun je goed voorbereiden. Als je minder makkelijk praat (over je zelf), kan je ook een lijstje, portfolio of informatieve webpagina maken voor je werkgever, met alle sterke en zwakke punten en andere belangrijke informatie. Je kan jezelf op deze manier presenteren, zodat jij je comfortabel voelt. Een leuk voorbeeld hiervan is de website van Sofie van Ek. Zij beschrijft op haar website onder andere hoe haar ideale werkgever en werkplek er uitziet en bij welke werkcultuur zij het best tot haar recht komt.
Je hoeft officieel niet aan te geven dat je autisme hebt tijdens een sollicitatiegesprek. Als je het niet ziet zitten om een gesprek over autisme te voeren met je potentiële werkgever, is dat dus helemaal prima.
Soms is het juist wel goed om over je diagnose te vertellen of in ieder geval te bespreken wat jij nodig hebt op een fijne werkplek en van een fijne werkgever. Een sollicitatiegesprek is vaak een kennismaking, waarbij je elkaar wilt leren kennen. En je wilt in dit gesprek te weten komen of er aanpassingen mogelijk zijn die voor jou goed werken.
Er bestaan vaak simpele oplossingen om te zorgen dat jij optimaal functioneert, zoals bijvoorbeeld een noise cancelling koptelefoon of flexibele werktijden. Door met elkaar in gesprek te gaan, weet je snel hoe een werkgever daar tegenover staat.
Wees dus niet bang om jouw diagnose te bespreken met een werkgever. Hoe lastig het af en toe ook is, eerlijkheid levert voor jullie beiden het meest op. En als je ontvangen wordt met vooroordelen en onbegrip, weet je ook gelijk dat het waarschijnlijk geen fijne werkplek voor jou is.
Er zijn nog steeds wel een hoop werkgevers die niet zo goed weten wat autisme precies inhoudt. Het is dus handig om goed voorbereid te zijn op eventuele vragen als je ervoor kiest om erover te vertellen. Wat voor werk doe je gemakkelijk, waar heb je moeite mee en wat heb je nodig? Zorg dat je de antwoorden paraat hebt, zodat je potentiële toekomstige werkgever weet hoe zij jou straks kunnen inzetten op een plek waar jouw talenten het best tot hun recht kunnen komen en jij je zo comfortabel mogelijk voelt.
Vind je het lastig om jezelf op een goede manier voor te bereiden op een sollicitatiegesprek? Of heb je andere vragen over werken met autisme? Neem dan contact met me op via info@lekkerinjevelmetautisme.nl of laat een reactie achter onder dit bericht.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met CVster.nl.
Geplaatst: 11 mei 2023
Vandaag deel ik het verhaal van Demy (met kenmerken van autisme) en haar coachtraject met je. Demy heeft een 1-op-1 coachtraject (bijna) doorlopen en ik ben heel trots op Demy. Lees verder om te weten waarom ik zo trots ben op Demy en wat een coachtraject bij autisme kan doen.
Sinds augustus coach ik Demy. Toen we startten, bijna een jaar geleden, zat ze echt niet lekker in haar vel en liep ze tegen allerlei problemen aan. Ze had een burnout en het leven was te veel.
Ze was net uit een scheiding aan het krabbelen en wist niet waar ze met zichzelf naar toe moest en wat goed voor haarzelf en haar kinderen was. Welke keuzes moest ze maken, het was allemaal zo veel.
Sinds de scheiding was ze haar hele netwerk verloren en stond ze er letterlijk alleen voor. Ze heeft nog wel een broer en een zus, maar die hebben ook hun eigen dingen en kunnen niet goed ondersteunen met praktische zaken, zoals kinderen een uurtje opvangen als het werk uit loopt etc.
We zijn het coachtraject gestart met een hele mooie oefening waarbij je kijkt hoe het met je persoonlijke ruimte zit. Stel je grenzen die goed voor jou zijn, of laat je iedereen voor gaan in prioriteit en kom je daarna, misschien, zelf nog eens aan de beurt?
Wat levert het je op om steeds maar te doen wat die ander verwacht? En wat kost het je eigenlijk? Demy beseft vrij snel in het coachtraject dat de manier waarop zaken liepen, voor haar niet de goede manier was.
Ze ging heel actief en enthousiast met de oefeningen en de dingen die we bespraken aan de slag. We onderzochten samen wat voor haar belangrijk is. Hoe zij zou willen dat het gaat. En hoe ze kan zorgen dat ze stapjes in de richting zet waarin ze op wil. En daarbij ook haar kinderen mee kan nemen in de positiviteit.
En ook Demy liep er soms tegenaan, net als veel andere mensen die ik coach, dat het soms niet snel genoeg gaat. Ook voor mezelf is dat heel herkenbaar. Als je eenmaal weet waar je heen wilt, dan kan het niet snel genoeg gaan.
Maar vaak is het juist belangrijk dat je de tijd neemt. Dat je echt gaat voelen dat hoe het voorheen ging, niet meer bij je past. En waarom het niet meer past en dan ook natuurlijk wat het dan is wat wel bij je past.
Soms is het goed om daarvoor verschillende dingen uit te proberen. Denk dan aan meditaties doen, mindfulness-oefeningen, een boek lezen, met mensen praten, alleen zijn. Het is vaak echt puzzelen wat past er nu bij mij, wat heb ik nodig om tot rust te komen en om in actie te kunnen komen voor de juiste dingen. Wat heb ik nodig en hoe zorg ik daarvoor.
Het was natuurlijk echt niet altijd makkelijk. We moesten door heel wat dingen heen, worstelen af en toe zelf. Maar ik zag Demy veranderen, stapje voor stapje. Van de strijd naar het bij jezelf blijven. Echt mooi om te zien!
Demy deed recent nog een keer een variant van onze eerste oefening, waarin ze weer keek naar haar persoonlijke ruimte en de mensen om haar heen. Ze ontdekte dat ze een netwerk van fijne mensen om haar heen aan het verzamelen is. Dat ze weer leuke dingen aan het doen is met anderen en/of met haar kinderen.
En ook dat ze zichzelf weer teruggevonden heeft en ze weer rust ervaart. Rust in haar leven en dat het goed is. Dat ze het goed doet. Voor zichzelf en haar kinderen.
Als we dan een sprong maken, van ongeveer een jaar geleden naar vandaag, dan ben ik trots. Ik ben heel trots op Demy, op de stappen die ze gezet heeft. De acties die ze genomen heeft om te zorgen dat ze steeds meer het leven leidt dat ze wil leiden.
Zodat ze ook goed voor haar kinderen kan zorgen en hen kan bieden wat zij als moeder ziet dat ze nodig hebben. En ook dat ze goed voor zichzelf kan zorgen. Daardoor geeft ze ook het goede voorbeeld aan haar kinderen, je wilt je kinderen ook leren om voor zichzelf te zorgen.
En dan ben ik ook een beetje trots op en blij voor mezelf. Dat ik dit mooie werk mag doen. Mensen begeleiden die even niet meer weten hoe ze het voor zichzelf goed kunnen doen. En hen helpen onderzoeken wat het ook al weer is dat goed voor hen is. Waardoor ze, net als Demy, zichzelf weer vinden en weer op hun juiste pad terecht komen.
Dankbaar en blij word ik daar van.
Ben jij ook af en toe jouw juiste pad kwijt? En wil je onderzoeken wat voor jou werkt, zodat je ook goed je grenzen aan kunt leren geven en voor jezelf kunt zorgen?
Vraag dan nu hier jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw gratis sessie nu hier aan!
Geplaatst: 4 mei 2023
Autisme en veranderingen, het is vaak een hele uitdaging om goed om te gaan met veranderingen als je jezelf herkent in (kenmerken van) autisme.
Veranderingen brengen meestal onduidelijkheid, onrust en nieuwe manieren van dingen doen met zich mee. Nadenken over komende veranderingen en omgaan met de nieuwe situatie door veranderingen, kost veel energie en veroorzaakt daardoor vaak vermoeidheid en stress.
Wanneer bijvoorbeeld je functie op je werk verandert, of de indeling van jouw functie binnen een afdeling, ontstaan er allerlei vragen. Daarnaast heb je door veranderingen vaak het gevoel dat je het overzicht en de controle kwijt bent, terwijl dat normaal juist helpt om de balans te houden.
Hoe ga jij om met dit soort veranderingen, wil je me dat laten weten in een reactie?
De volgende dingen kun je uitproberen om weer duidelijkheid en overzicht in je taken te krijgen. Dit zijn voorbeelden van diverse klanten uit mijn praktijk.
Het is normaal om bij veranderende taken op je werk de tijd nodig te hebben om je aan te passen. En om van de nieuwe taken te leren hoe je de moet doen.
Gun jezelf dan ook die ruimte. Krijg je hier een half jaar voor, zorg dan dat je de benodigde stappen inplant. Maar je hoeft er dan natuurlijk niet voor te zorgen dat je binnen 2 maanden alles weet. Dat gaat niet en het is niet nodig.
Maak een schema voor het inwerken en leren. Houd er hierbij rekening mee dat je voor een onderdeel wellicht wat extra tijd nodig hebt, dus plan uitloop in. Check regelmatig waar je staat in dit leertraject, vind je dit lastig, vraag dan of je collega of leidinggevende regelmatig met jou wil kijken wat de voortgang is.
En bespreek eventuele problemen met anderen, zij kunnen vaak met een frisse blik mee kijken en je tips geven waar je zelf nog niet aan gedacht had.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu hier jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag nu jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 20 april 2023
Wanneer ik met mensen over autisme praat, krijg ik steeds vaker de vraag hoe het komt dat er steeds meer late diagnoses zijn. Recent heb ik daarover al geschreven en vandaag vertel ik je er nog wat meer over.
Eén van de redenen dat er steeds meer diagnoses gesteld worden bij volwassen mensen is dat het diagnose-traject steeds verbeterd wordt. We leren steeds meer over autisme en hoe zich dat kan uiten. Daardoor wordt het stuk autisme steeds beter herkend door de mensen die het onderzoek uitvoeren.
Ook wordt autisme bij vrouwen steeds beter herkend. Waar vroeger gedacht werd dat alleen jongens autisme hadden, weten we nu dat ook vrouwen autisme kunnen hebben. En wat vooral belangrijk om te weten is dat we weten dat autisme bij vrouwen er heel anders uit kan zien dan bij mannen.
Het is logisch dat die kennis helpt om de diagnose nauwkeurig te kunnen stellen. Wat niet wegneemt dat er ook nog steeds mensen zijn (voornamelijk vrouwen), waarbij de diagnose gemist wordt. Met alle gevolgen van dien.
Een andere belangrijke factor waardoor er meer late diagnoses gesteld worden, is dat mensen in het algemeen meer bewust zijn van de dingen waar ze tegenaan lopen en er hulp bij zoeken.
Zoals ik vaak uitleg aan mensen die vragen hoe het kan dat er steeds meer (late) diagnoses autisme komen, is de maatschappij de laatste jaren enorm veranderd. Zo’n 30-40 jaar geleden hadden we veel meer een vast patroon voor de week.
Op maandag werd bijvoorbeeld de was gedaan en op dinsdag werd de badkamer gepoetst. Op zondag ging je naar je oma en opa en op zaterdag werd de tuin gedaan en de auto gewassen. ’s Avonds zat je om 20.00 uur voor de tv om het journaal te kijken.
We leven nu in een tijd waarin deze structuur, zoals je het zeker wel kunt noemen, enorm veranderd is of er zelfs niet meer is. De meeste mensen gedijen goed op een bepaalde mate van structuur, en voor mensen met (een vermoeden van) autisme is die structuur oftewel overzicht en duidelijkheid nog veel belangrijker.
Nu over het algemeen veel van die structuur van vroeger verdwenen is, komen steeds meer mensen in de problemen. Het lukt hen niet om een voor hen goed werkende structuur te maken in de snelle wereld om ons heen.
En ik ben van mening dat er onder andere daardoor steeds meer mensen niet meer mee kunnen in de waan van de dag op het werk, op school en in het leven. Dat is voor mijn gevoel zeker ook een reden dat er steeds meer mensen onderzocht worden en op de wachtlijst staan voor een onderzoek over de vraag of er sprake is van autisme.
Nog steeds wordt er veel onderzoek gedaan op het gebied van autisme. Hierbij wordt gekeken naar de erfelijkheid, omgevingsfactoren en andere factoren die invloed kunnen hebben op de verhoogde cijfers over autisme.
Dat is voor mijn gevoel ook erg interessant om te blijven volgen.
Heb jij je in het verleden ook steeds maar aangepast aan anderen? En enorm over je grenzen heen gegaan? Voel je je moe en ben je er klaar mee om jezelf steeds maar aan te passen? Wil je leren hoe je goed met je autisme om kunt gaan, op een manier die bij jou past?
Maak dan nu een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals mijn traject Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt? En je aan het einde een voldaan gevoel hebt over je werkdag?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 13 april 2023
Vroeger dacht de wetenschap, en ik ook moet ik eerlijk bekennen, dat autisme vooral voorkomt bij kinderen. Nu zien we dat dit anders ligt en krijgen steeds meer volwassenen een late diagnose autisme.
Veel autisme-onderzoek van jaren geleden richtte zich voornamelijk op kinderen en in het bijzonder op jongens. Er werd toen gedacht dat autisme een typisch kinderding was dat bij jongens voorkomt. OK, heel af en toe kreeg een meisje de diagnose. Maar vaak kreeg een meisje, waarvan we nu weten dat het ook een vorm van autisme is, een andere, verkeerde diagnose. Met alle gevolgen van dien.
Op dit moment is er gelukkig steeds meer bekend over autisme en ook over autisme bij meisjes en vrouwen. Vaak uit autisme zich bij meisjes anders dan bij jongens. Waardoor het nog steeds regelmatig gemist wordt. Ook bij diagnose-trajecten bij vrouwen wordt het autisme nog vrij vaak gemist in eerste instantie.
De diagnose bij vrouwen wordt regelmatig gemist bij vrouwen. Dit komt vooral doordat vrouwen zich in hun leven vaak ‘op het eerste oog’ beter hebben aangepast aan wat er van hen verwacht wordt. Ze zijn goed in het kopiëren van sociaal wenselijk gedrag dat ze bij anderen zien.
Hierdoor weten ze zich heel lang ‘goed’ te redden. Ik zeg hier expres ‘op het eerste oog’ en ‘goed’. Voor de buitenwereld lijkt het misschien dat het goed gaat met deze vrouw of dit meisje. Maar in de binnenwereld van de vrouw of het meisje zelf, gaat het eigenlijk helemaal niet goed.
Door steeds maar sociaal wenselijk gedrag te vertonen, brengen ze zichzelf in de problemen. Maar ze weten niet hoe het anders kan. En als er dan niemand uit de buitenwereld in de gaten heeft dat ze sociaal wenselijk gedrag vertonen, worden ze niet op de juiste manier begeleidt en worden de problemen alleen maar groter. En vaak lukt het niet om die sociale dingen helemaal precies goed te doen, waardoor onzekerheid op de loer ligt.
Veel gehoorde klachten van vrouwen met autisme in mijn praktijk als autismecoach zijn bijvoorbeeld:
En ook steeds meer mannen komen er op volwassen leeftijd achter dat ze autisme hebben. Vaak zijn ook zij al jaren vastgelopen, hebben meerdere burnouts achter de rug en zijn bijvoorbeeld hun sociale contacten verloren.
Een volgende keer vertel ik je meer over hoe het komt dat steeds meer mensen vastlopen en een diagnose autisme krijgen.
Neem ook eens een kijkje op de site van Annelies Spek. Zij heeft zich gespecialiseerd in autisme bij volwassenen en ook specifiek bij vrouwen.
Heb jij in het verleden ook sociaal wenselijk gedrag vertoond? En enorm over je grenzen heen gegaan? Voel je je moe en ben je er klaar mee om jezelf steeds maar aan te passen? Wil je leren hoe je goed met je autisme om kunt gaan, op een manier die bij jou past?
Maak dan nu een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals mijn traject Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt? En je aan het einde een voldaan gevoel hebt over je werkdag?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 23 maart 2023
Een tijd geleden sprak ik Claudia in mijn praktijk. Ze vertelde me dat ze altijd zo’n last heeft van een vol hoofd. En dat ze echt niet weet hoe ze haar hoofd weer leeg, of in elk geval rustig, kan krijgen. Ze heeft echt al van alles geprobeerd, maar het lukt maar niet om haar hoofd weer een beetje rustig te krijgen. Een vol hoofd bij autisme, helaas komt het vaak voor.
Het volle hoofd van Claudia ontstaat door alle dingen waar ze aan moet denken, wat ze allemaal moet doen en alle prikkels die ondertussen steeds haar hoofd weer binnen komen. Herken jij dat ook bij jezelf?
Helaas is het niet alleen Claudia die last heeft van een vol hoofd. Heel veel mensen met (kenmerken van) autisme die ik spreek, geven aan dat ze een vol hoofd hebben. Dat ze de rust maar niet kunnen vinden om orde en overzicht in hun hoofd te krijgen. En vaak weten ze ook niet waar te beginnen.
Vorig jaar heb ik de opleiding Brainblocks gevolgd. Wat een mooie tool om met bijvoorbeeld zo’n vol hoofd aan de slag te gaan. Bij Brainblocks werk je met een plaat van een hoofd of een lichaam, waarbij je met gekleurde blokjes de situatie in je hoofd uitbeeldt.
Door het volle hoofd in een beeld uit te drukken, wordt het inzichtelijk. En wanneer iets inzichtelijk is, dan kun je er ook iets mee doen. En in het geval van een vol hoofd, kun je met dat beeld dus gaan werken aan het leeg maken van het hoofd. Je kunt dan overzicht aanbrengen, waardoor je rust, orde en overzicht creëert.
Ben jij nu ook op zoek naar manieren om je volle hoofd op te ruimen, zodat je rust, orde en overzicht krijgt? Kijk dan eens naar de onderstaande tips en probeer ze uit.
Beantwoord voor jezelf de onderstaande vragen. Doe dit op een moment dat je weer rustig bent, dus niet op het moment van een echt vol hoofd. Dan werkt volgens mij alleen rust. Kijk naar onderstaande vragen op een rustig moment na de situatie die zorgt voor een vol hoofd. Leer er van voor een volgende keer.
Hopelijk krijg ook jij hiermee ook een opgeruimd hoofd.
Succes met het krijgen van rust, orde en overzicht in je hoofd!
Ben jij ook op zoek naar rust, orde en overzicht in je hoofd? En vind je het lastig om dit zelf te doen?
Maak dan nu een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 9 maart 2023
Recent ontving ik een mail van een vrouw die mij sinds ongeveer een jaar volgt. Ik noem haar voor nu Anke. Anke schrijft dat ze met haar eigen kenmerken van autisme en het autisme van haar dochter van 5 tegen allerlei dingen aanloopt in het leven. Ze vertelt ook over de positieve kanten van autisme.
En soms ervaart ze het leven als lastig, iets wat jij zelf ook zult herkennen verwacht ik. Zowel op haar werk als in haar privéleven loopt ze tegen dingen aan. Anke vertelt dat ze last heeft of heeft gehad van burn-out en depressie. Maar ook heeft ze regelmatig een vol hoofd, slaapproblemen, last van drukte en bijvoorbeeld moeite met het goed doorkomen van de feestdagen.
Anke herkent echter ook de positieve kanten van autisme. En gelukkig zijn die er ook. Soms zijn ze lastig te herkennen, omdat je tegen zoveel problemen aanloopt. Maar als je goed kijkt, kun je ze zien. En als je ze eenmaal ziet, dan kun je er ook van genieten.
Ze vroeg me daarom of ik ook over de positieve kanten van autisme schrijf. Nu heb ik het gevoel dat ik dat regelmatig wel doe in mijn berichten, maar ik wil er nu even echt de focus op leggen.
En houd daarbij wel in je achterhoofd dat iedereen anders is, dus wat de één als positief ervaart, hoeft voor de ander zo niet te voelen. Ik kan natuurlijk ook niet alle positieve kanten van elke persoon met (kenmerken van) autisme benoemen. En niet elke eigenschap geldt voor iedereen met autisme.
Ik benoem een aantal positieve kanten van autisme, die ik in mijn praktijk en in mijn privéleven tegen kom. Dit artikel is natuurlijk niet volledig, het beschrijft alleen mijn visie. In het boek ‘Abnormaal goed’ van Peter Ampe en Emily Rammant lees je ook over de positieve kanten van onder andere autisme en ADHD.
Ik merk dat veel mensen met (kenmerken van) autisme eerlijk zijn. Ze zeggen vaak wat ze vinden. En dan kunnen anderen wel vinden dat het niet goed gebracht wordt, maar wat mij betreft is eerlijk zijn altijd nog beter dan er omheen draaien en de waarheid verbloemen.
Als jij het idee hebt dat mensen met (kenmerken van) autisme niet eerlijk zijn, kijk dan ook eens naar wat er gevraagd wordt.
Ik sprak een paar weken geleden een meisje van 12. Ze vertelde dat ze vaak de schuld krijgt van het opeten van ‘alle koekjes’. Ze ontkent dit en dan wordt er gezegd dat ze liegt. Maar, zegt ze, er waren al koekjes uit het pak en ik heb er nog 2 in laten zitten. Dat ze de 13 andere koekjes wel op heeft ontkent ze niet, maar ze ontkent wel dat ze ‘alle koekjes’ op heeft, want dat is niet waar.
Veel mensen met (kenmerken van) autisme willen het graag goed doen. En dan kan het gaan over hun werk, en ook over de dingen in hun privéleven. Ze zijn vaak op zoek naar een manier om er bij te horen, om het goed te doen, om te doen wat van hen verwacht wordt.
Maar ja, hoe weet je nu precies wat goed is, als er een onduidelijke taakverdeling is? Of als die ander jou gemengde signalen geeft, hij zegt dat het goed is, maar je merkt aan alles dat er ergens iets niet klopt.
Wat kan helpen is extra informatie vragen. En gaat het over terugkerende zaken, noteer dan die extra informatie, in een apart schrift of boekje. Indien het ook voor de volgende keer weer geldt, hoef je het niet nog een keer te vragen.
Vroeger dachten ze dat mensen met autisme geen gevoel hadden. Nou, in mijn praktijk en thuissituatie ervaar ik dat zeker anders.
Mensen met (kenmerken van) autisme hebben vaak juist heel veel gevoel. Ze zijn super gevoelig voor sfeer, voelen aan wanneer de ander gemengde signalen geeft (zoals ik hierboven beschrijf) en voelen natuurlijk heel veel van de wereld om hen heen. Daar zit ook een stukje van het probleem, ze voelen zo veel, dat het lastig is om daar goed wijs uit te worden.
Mensen met (kenmerken van) autisme voelen niet altijd de aansluiting bij de rest van de wereld. Terwijl ze voor hun gevoel hetzelfde doen als anderen, horen ze er toch net niet bij, of doen ze toch net het verkeerde. Dat helpt natuurlijk niet om op jezelf en je gevoel te leren vertrouwen. Terwijl ze het zo goed aanvoelen vaak, dat er iets niet klopt, of dat iemand niet eerlijk is.
Dit zijn natuurlijk maar een paar onderwerpen van de positieve kanten van autisme. Ik kan er nog veel meer noemen die ik zie bij mensen in mijn praktijk en in mijn privéleven, zoals:
Heb jij, net als Anke die mij mailde (zie bovenaan), ook last van je (kenmerken van) autisme? Zie je ook wel de positieve dingen, maar ervaar je ook problemen? En ben jij ook op zoek naar een manier om goed inzicht te krijgen in jouw autisme?
Maak dan nu een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 23 februari 2023
Vaak lees en schrijf ik over autisme. Over hoe ik het in mijn praktijk als autismecoach ervaar en over waar we binnen ons gezin tegenaan lopen. En natuurlijk wat andere mensen schrijven over autisme in blogs en boeken. Het gaat daarin vaak over mensen met een autisme diagnose en ook over mensen met een vermoeden van autisme.
Maar wat is autisme nu precies? Wat zijn de kenmerken van autisme? Misschien heb je een vermoeden van autisme, bij jezelf of iemand in je omgeving. Omdat je jezelf of de persoon in je omgeving wellicht herkent in sommige kenmerken. En in andere misschien wel helemaal niet. En dat is OK. Jij bent jij.
Laat ik voorop stellen dat natuurlijk iedereen anders is. Je kunt niet zeggen dat iedereen wel een beetje autisme heeft. Net zo goed als dat je ook niet kunt zeggen dat iedereen het fijn vindt om te wandelen of iedereen houdt van appeltaart.
Maar er zijn natuurlijk wel een aantal kenmerken die vaak bij autisme horen.
Ik zet hieronder die kenmerken op een rijtje.
Kenmerken van autisme worden in 7 gebieden verdeeld. Wanneer we over deze 7 gebieden praten, benoemen we vaak de dingen die anders gaan bij mensen met autisme/autisten. We gaan er daarbij vanuit dat er problemen of uitdagingen worden ervaren op een aantal van deze 7 gebieden.
De 7 gebieden waarover vaak gesproken wordt als je het hebt over autisme zijn:
– Wederkerigheid, inleven in een ander en hen aanvoelen
– Non-verbale communicatie, alle communicatie die zonder woorden plaatsvindt
– Ontwikkelen, handhaven en begrijpen van sociale relaties
– Voorspelbaarheid, gedragsroutines en rituelen
– Stereotiep gedrag
– Beperkte interesses
– Sensorische over- en ondergevoeligheid
Nu vind ik, wanneer ik naar die hierboven genoemde 7 gebieden kijk, dat het een hele mond vol is en eigenlijk nog niet echt duidelijk uitlegt waar je in de praktijk nu last van kunt hebben.
En begrijp me niet verkeerd, ik ben zeker van mening dat je de genoemde 7 gebieden dient te benoemen op de manier dat het gedaan is, om goed onderzoek uit te kunnen voeren en een eventuele diagnose te kunnen stellen.
Maar voor je dagelijkse praktijk denk ik dat je meer aan de volgende opsomming hebt. Hieronder noem ik een aantal dingen waar je tegenaan kunt lopen wanneer je jezelf herkent in (kenmerken van) autisme.
Wat natuurlijk niet wil zeggen dat bij jou alles precies zo werkt zoals ik hier benoem. Iedere persoon is anders, werkt anders, woont anders en loopt dus ook tegen andere dingen aan.
Onderstaande problemen/uitdagingen/dingen die anders gaan kom ik vaak tegen bij mensen die zichzelf herkennen in (kenmerken van) autisme:
– Vermoeidheid, een alles overheersende vermoeidheid. Die soms even wat minder kan zijn, maar die vaak als een soort van donkere wolk boven het leven hangt. Waardoor op het oog simpele dingen soms onverwacht ingewikkeld kunnen worden om te doen.
– Moeite hebben met het bewaren van overzicht. Welke taken dien ik eerst te doen op mijn werk en hoe lang duurt dat dan? Hoe kan ik alles wat er op het werk, voor mijn gezin, in mijn familie moet gebeuren, op een goede manier doen, zonder dat ik veel te veel hooi op mijn vork neem? Afspraken vergeten, omdat een grote chaos is in je hoofd.
– Grenzen aangeven kan heel lastig zijn. Dit geldt eigenlijk voor de meeste mensen die ik ken, met en zonder (kenmerken van) autisme. Waarbij ik zie dat mensen met (kenmerken van) autisme zich nog vaker proberen aan te passen aan ‘wat hoort’. Zodat ze er ook bij horen. Omdat ze toch vaak ergens een gevoel hebben van niet goed genoeg zijn en er niet echt bij te horen. En op die manier steeds over hun eigen grenzen heen gaan.
– Sociale interactie met anderen. Dat kan ook echt een uitdaging zijn. Want hoe weet je nu hoe die ander gaat reageren, wat kun je zeggen in welke situatie, of wanneer praat je teveel over een onderwerp waar je zelf veel van weet. Soms lijkt het dat je ook nooit iets goed kunt doen, je wordt altijd verkeerd begrepen. Dus misschien moet ik maar niets meer zeggen…
De informatie hierboven is natuurlijk niet compleet, ieder mens en iedere situatie is anders. Ik wil een beetje duidelijkheid geven over waar jij tegenaan kunt lopen op het moment dat je jezelf herkent in (kenmerken van) autisme.
En weet je ook dat je heel veel kunt doen om goed te leren omgaan met jouw (kenmerken van) autisme? Dat je de volgende dingen kunt leren, zodat je met jouw autisme om kunt gaan om een manier die bij jou past:
– Goed leren omgaan met de energie die jij beschikbaar hebt. Door de voor jou juiste dingen te doen. Door manieren te vinden waarop je er extra energie bij krijgt gedurende de dag. Zodat je niet aan het einde van de dag op de bank neerploft, omdat je helemaal op bent.
– Leren om de rust te bewaren, voor jezelf, op je werk en binnen je gezin. Op een manier die bij jullie past. En leren los te laten van ‘hoe het hoort’ en te bewegen naar ‘hoe werkt het voor mij/ons’.
– Grenzen aangeven kun je leren. Het is daarbij belangrijk dat je je grenzen aangeeft over de dingen die jij belangrijk vindt en op een manier die bij jou past. Je kunt dat oefenen in hele kleine stapjes. Door je grenzen aan te geven op een goede manier, kom je zeker over en gaan mensen naar je luisteren.
– Ook sociale interactie met anderen kun je ontwikkelen. Je kunt gaan oefenen met het omgaan met je collega’s, praten over ditjes en datjes op een verjaardag, vaardigheden aanleren waarop dit makkelijker wordt.
Heb jij een vermoeden van autisme en/of herken jij jezelf in bovenstaande? Of herken je andere kenmerken van autisme? En wil je er meer over leren, om je werk goed te kunnen doen zonder dat het jou al je energie kost, om jezelf goed te leren kennen en te leven op een manier die bij jou past?
Maak dan nu een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 16 februari 2023
Voor heel veel mensen is voelen en weten wat ze zelf nodig hebben heel lastig. En als ze het dan weten, dan is het nog steeds lastig om ook steeds de juiste keuzes voor zichzelf te maken. Omdat ze het gevoel hebben dat er zo veel moet. Maar hoe stel je goede grenzen?
Voor mensen met (kenmerken van) autisme, is dit alles nog veel moeilijker. Het omgaan met alle prikkels op een dag, het proberen te houden van controle en overzicht en bijvoorbeeld een goede medewerker zijn, kost heel veel energie.
Na al je besprekingen, telefoontjes en nieuwe projecten op het werk, kom je moe thuis na een werkdag. En dan wil je partner, kind of vriendin nog iets leuks met je gaan doen of een belangrijk onderwerp met je bespreken.
En jij wilt dit natuurlijk ook, maar soms heb je gewoonweg geen energie om na de dag nog allerlei dingen te ondernemen en wil je eigenlijk alleen maar rust. En als je dan eindelijk in bed ligt, kun je misschien juist wel weer niet slapen, omdat je alles van die dag nog eens aan het overdenken bent.
Het is nodig om grenzen te stellen als je:
Om vermoeidheid en stress zo veel mogelijk te voorkomen, is het nodig dat je je eigen grenzen kent en dat je ze ook kunt stellen. Met andere woorden, dat je weet waar je gevoelig voor bent en wat voor situaties voor vermoeidheid of stress bij jou kunnen zorgen.
En wat je dan kunt doen om die vermoeidheid en/of stress te voorkomen of te verminderen.
Belangrijk is om te weten wat bij jou signalen zijn die aangeven dat het te veel is, dat je grens bereikt is. Denk hierbij aan hoofdpijn, pijn en nek of schouders, sneller ademen, warm hoofd. Misschien merk jij iets anders bij jezelf op als je moe bent of stress hebt.
Het is belangrijk deze signalen te herkennen. Als je de signalen herkent, merk je dat je stress hebt en kun je kijken wat je kunt doen om de stress te verminderen. Zodat het niet nog erger wordt.
Aaron vindt het bijvoorbeeld erg lastig om op tijd te merken dat hij stress heeft. Als we het er samen over hebben, kan hij goed benoemen wat hij voelt en waardoor de stress veroorzaakt wordt. Hij komt redelijk snel tot de conclusie dat dit komt doordat hij sinds kort op een andere werkplek zit.
Als we daarna bespreken dat hij kan overleggen met zijn leidinggevende of hij op een andere plek kan zitten, omdat hij op deze plek veel prikkels ervaart, vindt hij dit lastig. Hij wil het niet bespreken met zijn leidinggevende, want zijn collega’s zijn juist zo blij met hun nieuwe plekken. Hij wil hen niet vragen te ruilen van werkplek.
Hieronder vind je uitleg over goede manieren om ‘nee’ te zeggen. Probeer in verschillende situaties uit welke manier goed bij jou past en welke je in die situatie toe kunt passen.
Vaak wordt je overvallen door een vraag en ben je geneigd om snel ‘ja’ te zeggen. Door in plaats van ‘ja’ te zeggen kun je melden dat je er later op terug komt. Je geeft jezelf daarmee ruimte en tijd om over het verzoek na te denken.
Op die manier lukt het vaak makkelijk om het antwoord te geven dat je echt wilt geven in plaats maar aan de verwachting van de ander te voldoen.
Voorbeeld : Je leidinggevende vraagt of je vanavond kunt overwerken. Wanneer je dan reageert met ‘ik kom er later op terug’, kun je nog even in je agenda kijken of je kunt en wilt overwerken. Je creëert dan bedenktijd.
Als iemand je iets vraagt waar je nu geen zin in hebt, je te moe voor bent, je geen tijd voor hebt, kun je zeggen ‘niet op dit moment’. Je wijst dan niet het verzoek meteen af, maar je geeft aan dat dit geen goed moment is.
Eventueel kun je dan direct een ander moment kiezen waarop het wel kan, of je geeft jezelf nog tijd door ‘ik kom er later op terug’ te gebruiken.
Voorbeeld : Een collega vraagt of je vanavond wat mee gaat drinken. Het is een fijne collega en het is leuk om met haar/hem wat te gaan drinken. Maar je bent ook heel moe en gaat het liefste vroeg naar bed. Je kunt dan zeggen ‘vanavond gaat me niet lukken. Zullen we volgende week doen?’
Door naast de ‘ja’ die je nu gebruikt er ‘en’ aan toe te voegen, kun je voorwaarden aan je ‘ja’ stellen.
Voorbeeld : ‘ja, ik kan er een nieuwe taak bij nemen en dan kijk ik even welke bestaande taak ik aan iemand anders over kan dragen.’
Wanneer je een vraag krijgt en het je lukt om daar ‘nee’ op te antwoorden, dan kan het zijn dat die ander je toch probeert over te halen om een ‘ja’ te zeggen. Wat op zo’n moment goed kan werken, is het blijven herhalen van jouw antwoord waarmee je ‘nee’ zegt.
Voorbeeld :
Vraag : ga je mee naar het bedrijfsuitje?
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : ah, ga toch mee, dat is toch gezellig
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : maar iedereen gaan mee, dan ben je de enige die niet mee gaat
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Vraag : kun je dan niet even mee?
Jouw antwoord : op vrijdagavond plan ik niets
Door ‘nee’ te zeggen kom je voor jezelf op en ben je duidelijk. Het heeft niets te maken met of je die ander aardig vind of niet.
Wat veel mensen doen bij het zeggen van ‘nee’, is uitleggen waarom ze ‘nee’ zeggen. En hoe meer uitleg je geeft, hoe ongeloofwaardiger het wordt. Houd het bij je ‘nee’, zeg het op een resolute en vriendelijke toon en leg niet alles uit. Dat is nergens voor nodig.
Lees de bovenstaande manieren om ‘nee’ te zeggen, en dus je grens aan te geven, nog eens goed door. Welke spreekt jou in een bepaalde situatie het meeste aan? Ga die manier eens uitproberen en oefenen.
Als je niet gewend bent om voor jezelf op te komen en ja altijd maar doet wat anderen verwachten, dan is het best lastig om nu ineens voor jezelf op te komen.
Gun jezelf de ruimte en de tijd om te oefenen. Door te oefenen in het ‘nee’ zeggen wordt het steeds makkelijker en kun je het steeds beter toepassen.
Herken jij jezelf dat je grenzen aangeven, en dus ‘nee’ zeggen als je iets niet wilt doen, lastig vindt? En wil je leren hoe je je eigen grenzen ontdekt, want daar begint het mee, met inzicht. Zodat je ze leert goed te benoemen, waardoor je je niet steeds weer aanpast aan anderen?
Gun jezelf dan een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. We houden de sessie in mijn praktijk in Best of online. De sessie duurt ongeveer een half uur en we bespreken waar jij tegenaan loopt in je werk en hoe ik je daarbij kan helpen.
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Meld je nu hier aan voor jouw gratis ont-stress sessie.
Geplaatst: 13 januari 2023
Zo’n 8 jaar geleden was ik moe, heel moe. Ik deed mijn uiterste best om alle ballen hoog te houden. Twee opgroeiende kinderen van 9 en 7 (beiden met even later een diagnose autisme), een veeleisende baan, een partner, een huishouden en vrienden en kennissen. Ik dacht niet dat ik nog ooit van vermoeidheid naar energie zou komen.
Ik voelde wel dat ik zo niet langer door kon gaan, dat het toch niet de bedoeling kan zijn dat je steeds over je eigen grenzen heen gaat en zo moe bent. En dat was ik, steeds maar moe, overdag, ’s avonds en in het weekend. Maar ik wist niet hoe ik het kon veranderen. En dus ploeterde ik maar door.
Wat mij heeft gered – achteraf is dat altijd makkelijk zo te zien – is dat ik een auto-ongeluk kreeg. Het leek een klein ongeluk, maar de gevolgen waren enorm voor mij en mijn gezin. Ik kon 7 weken nagenoeg niets, alles was te veel en kostte me bergen energie. Daarna ben ik nog ruim 1,5 jaar bezig geweest om weer goed voor mijn kinderen te kunnen zorgen, om het huishouden weer te kunnen doen en om mijn contracturen weer te kunnen werken.
Poeh, dat was echt een zware tijd. Ik weet dus uit eigen ervaring wat vermoeidheid met je doet. En hoe uitzichtloos het kan voelen.
Toen ik weer aan het werk was, kreeg ik er problemen bij, want alles was veranderd op het werk. We hadden een andere leidinggevende, een ander kantoor en de sfeer was enorm veranderd op de afdeling. Zo erg dat ik me er helemaal niet meer thuis bij voelde. En geloof me, in zo’n sfeer werken die niet bij je past, kost ook bergen energie.
Die negatieve sfeer was echt niet wat ik wilde. Ik begon net mijn vermoeidheid en negatieve gevoel achter me te laten, en nu kreeg ik dit. Ik ben toen bewust op zoek gegaan naar energie. Naar manieren om energie te besparen en om energie extra te krijgen. Zodat ik die werkdag wel op een normale manier door kon komen, zonder ’s avonds uitgeput op de bank te hangen.
En ik ging op zoek naar manieren om mijn grenzen op een juiste manier aan te geven. Ik was gewend om steeds maar over mijn grenzen heen te gaan en te doen wat anderen van mij verwachten. Maar daar ging ik het niet mee redden, dat besefte ik me wel. En dus onderzocht ik wat nu eigenlijk mijn grenzen zijn. Wat vind ik belangrijk en wat niet. Waar wil ik mijn tijd en energie in stoppen en waar houd ik direct mee op.
Die zoektocht naar energie krijgen en je grenzen op de juiste manier aangeven, heeft me gebracht waar ik nu ben, met mijn eigen autismecoach-praktijk. Ik kan nu goed voor mijn energie zorgen. En ik geef mijn grenzen aan op een manier die anderen begrijpen. En dat zorgt ervoor dat ik buiten het werk om energie heb voor de leuke dingen in het leven – en soms ook de dingen die gewoon moeten.
Schrijf je dan nu hier in voor mijn webinar Autisme en vermoeidheid. In dit webinar laat ik jou zien waar je vermoeidheid vandaan komt en wat je er aan kunt doen om voldoende energie te hebben. Om je werk goed te kunnen doen en je leven op een fijne manier te kunnen leven.
En kun je niet wachten tot het webinar Autisme en vermoeidheid? Maar wil je wel aan de slag om voldoende energie te hebben?
Maak dan hier een afspraak voor jouw gratis ont-stress sessie. In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie nu hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt? Vaag dan nu hier jouw gratis ont-stress sessie aan.