Geplaatst: 28 december 2023
Balans is één van de basisdingen die je nodig hebt om lekker in je vel te zitten. En ook is het voor veel mensen met (een vermoeden van) autisme een heel moeilijk en vaag woord. Balans, dat heb ik nooit, ik voel me altijd uit balans! Balans en autisme, wat betekent dat dan?
Wat mij betreft betekent balans dat het in evenwicht is voor jou. Dat het voor jou goed voelt. En dat is dus voor iedereen anders. En dat maakt het soms ook zo moeilijk. Ik help je graag bij dat onderzoek naar wat balans voor jou is.
Balans is dat de uitdaging, rust, afwisseling, prikkels en me-time zo afgemeten is, dat het voor jou goed voelt. Dat je voldoende uitdaging, afwisseling en prikkels hebt. En dat je voldoende rust en me-time hebt.
Balans betekent dat het voor jou precies goed klopt. Dat je zelf controle hebt over hoe het gaat en je ook jezelf kunt bijsturen op momenten dat het niet zo loopt als je zou willen.
Dat klinkt natuurlijk heel groot en het kan ook echt heel ingewikkeld zijn. Vooral als je niet weet hoe je dingen in balans kunt brengen en wat voor jou dan wel goed is. Het is ook lastig als je telkens juist het gevoel van onmacht hebt, dat dingen je steeds overkomen. Dat je steeds door anderen uit je balans gehaald wordt.
En als het je dan gelukt is om een goede planning voor jezelf te maken, dat je leidinggevende of collega er weer tussendoor komt met iets dat echt nu moet. Of dat je partner ineens ook iets bedacht heeft om te doen, dus daar gaat je rustige weekend. Of misschien heeft je kind ineens ergens hulp bij nodig en kun je je eigen ding toch niet doen, ook al had je het nog zo goed gepland.
Zonder balans heb je steeds het gevoel dat je van hot naar her aan het rennen bent. Dat je constant achter de feiten aan loopt en dat je door de hoeveelheid niet meer weet waar te beginnen. Zonder balans ben je moe en heb je geen rust in je hoofd.
Als het wel lukt om balans te vinden, in je leven en in je werk, dan kun jij zelf goed zorgen voor je energie. Je hebt dan geleerd om af te wisselen tussen de dingen die je energie kosten en die je energie opleveren.
Je kunt vooruit plannen, zodat je niet alle ellende van een drukke dag achteraf hebt. Maar zodat je je voor kunt bereiden, om op een rustige manier naar die drukke dag toe te werken.
Door balans in je leven kun je die ene drukke week goed hebben en weet je dat het de volgende week weer in orde komt. Balans en autisme kunnen echt samen gaan.
Een klant van mij had bijvoorbeeld haar halfjaarlijkse tandarts afspraken in juni en december staan. Juni was voor haar altijd een hele drukke tijd, dan werd er van alles van ouders verwacht op school. En december was druk met alle feestdagen en omdat ze daarna twee weken vakantie had.
Ze kwam tot de conclusie dat die tandartsafspraken ook best in mei en november kunnen. En dus heeft ze de tandarts gebeld en de eerstvolgende afspraak voor een maand gepland die wel past in de agenda.
Op die manier kun je soms met hele eenvoudige stapjes veel doen in het krijgen van rust en balans.
Vind jij dit lastig om te doen? Probeer eens de onderstaande tips toe te passen. Kom je er zelf niet goed uit? Neem dan contact met me op, ik kijk graag met je mee.
Probeer de volgende dingen uit voor het krijgen van balans:
Heb je nu een beter idee bij ‘Balans en autisme’? En wil jij ook balans in je leven? En lukt het niet zo goed om de bovenstaande tips zelf toe te passen?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Vraag jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 11 mei 2023
Vandaag deel ik het verhaal van Demy (met kenmerken van autisme) en haar coachtraject met je. Demy heeft een 1-op-1 coachtraject (bijna) doorlopen en ik ben heel trots op Demy. Lees verder om te weten waarom ik zo trots ben op Demy en wat een coachtraject bij autisme kan doen.
Sinds augustus coach ik Demy. Toen we startten, bijna een jaar geleden, zat ze echt niet lekker in haar vel en liep ze tegen allerlei problemen aan. Ze had een burnout en het leven was te veel.
Ze was net uit een scheiding aan het krabbelen en wist niet waar ze met zichzelf naar toe moest en wat goed voor haarzelf en haar kinderen was. Welke keuzes moest ze maken, het was allemaal zo veel.
Sinds de scheiding was ze haar hele netwerk verloren en stond ze er letterlijk alleen voor. Ze heeft nog wel een broer en een zus, maar die hebben ook hun eigen dingen en kunnen niet goed ondersteunen met praktische zaken, zoals kinderen een uurtje opvangen als het werk uit loopt etc.
We zijn het coachtraject gestart met een hele mooie oefening waarbij je kijkt hoe het met je persoonlijke ruimte zit. Stel je grenzen die goed voor jou zijn, of laat je iedereen voor gaan in prioriteit en kom je daarna, misschien, zelf nog eens aan de beurt?
Wat levert het je op om steeds maar te doen wat die ander verwacht? En wat kost het je eigenlijk? Demy beseft vrij snel in het coachtraject dat de manier waarop zaken liepen, voor haar niet de goede manier was.
Ze ging heel actief en enthousiast met de oefeningen en de dingen die we bespraken aan de slag. We onderzochten samen wat voor haar belangrijk is. Hoe zij zou willen dat het gaat. En hoe ze kan zorgen dat ze stapjes in de richting zet waarin ze op wil. En daarbij ook haar kinderen mee kan nemen in de positiviteit.
En ook Demy liep er soms tegenaan, net als veel andere mensen die ik coach, dat het soms niet snel genoeg gaat. Ook voor mezelf is dat heel herkenbaar. Als je eenmaal weet waar je heen wilt, dan kan het niet snel genoeg gaan.
Maar vaak is het juist belangrijk dat je de tijd neemt. Dat je echt gaat voelen dat hoe het voorheen ging, niet meer bij je past. En waarom het niet meer past en dan ook natuurlijk wat het dan is wat wel bij je past.
Soms is het goed om daarvoor verschillende dingen uit te proberen. Denk dan aan meditaties doen, mindfulness-oefeningen, een boek lezen, met mensen praten, alleen zijn. Het is vaak echt puzzelen wat past er nu bij mij, wat heb ik nodig om tot rust te komen en om in actie te kunnen komen voor de juiste dingen. Wat heb ik nodig en hoe zorg ik daarvoor.
Het was natuurlijk echt niet altijd makkelijk. We moesten door heel wat dingen heen, worstelen af en toe zelf. Maar ik zag Demy veranderen, stapje voor stapje. Van de strijd naar het bij jezelf blijven. Echt mooi om te zien!
Demy deed recent nog een keer een variant van onze eerste oefening, waarin ze weer keek naar haar persoonlijke ruimte en de mensen om haar heen. Ze ontdekte dat ze een netwerk van fijne mensen om haar heen aan het verzamelen is. Dat ze weer leuke dingen aan het doen is met anderen en/of met haar kinderen.
En ook dat ze zichzelf weer teruggevonden heeft en ze weer rust ervaart. Rust in haar leven en dat het goed is. Dat ze het goed doet. Voor zichzelf en haar kinderen.
Als we dan een sprong maken, van ongeveer een jaar geleden naar vandaag, dan ben ik trots. Ik ben heel trots op Demy, op de stappen die ze gezet heeft. De acties die ze genomen heeft om te zorgen dat ze steeds meer het leven leidt dat ze wil leiden.
Zodat ze ook goed voor haar kinderen kan zorgen en hen kan bieden wat zij als moeder ziet dat ze nodig hebben. En ook dat ze goed voor zichzelf kan zorgen. Daardoor geeft ze ook het goede voorbeeld aan haar kinderen, je wilt je kinderen ook leren om voor zichzelf te zorgen.
En dan ben ik ook een beetje trots op en blij voor mezelf. Dat ik dit mooie werk mag doen. Mensen begeleiden die even niet meer weten hoe ze het voor zichzelf goed kunnen doen. En hen helpen onderzoeken wat het ook al weer is dat goed voor hen is. Waardoor ze, net als Demy, zichzelf weer vinden en weer op hun juiste pad terecht komen.
Dankbaar en blij word ik daar van.
Ben jij ook af en toe jouw juiste pad kwijt? En wil je onderzoeken wat voor jou werkt, zodat je ook goed je grenzen aan kunt leren geven en voor jezelf kunt zorgen?
Vraag dan nu hier jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw gratis sessie nu hier aan!
Geplaatst: 13 oktober 2022
Zo’n 25% van de algemene bevolking heeft last van slaapproblemen. Dit percentage is natuurlijk al vrij hoog. Bij mensen met autisme ligt dit percentage echter nog veel hoger: tussen de 40% en 80%.
Hoe slaap jij? Gaat dat goed of juist niet?
Ik leg eerst wat uit over autisme en daarna over autisme en slaap.
Autisme kan er op heel veel verschillende manier uitzien. Ruim 1% van de Nederlanders, ongeveer 200.000 mensen, heeft een autismediagnose. Daarnaast zijn er nog heel veel mensen, ongeveer 4% – 800.000, die zich herkennen in kenmerken van autisme.
Zij laten hier vaak geen onderzoek naar doen, omdat ze zich wel redden op dit moment of ze hebben het zelf niet door, dat ze kenmerken van autisme hebben. Of door de complexheid van autisme, is het bij hen niet duidelijk genoeg naar voren gekomen dat ze autisme hebben, en krijgen deze mensen geen diagnose.
Dit kan voorkomen door bijvoorbeeld het goed aan kunnen passen aan wat er verwacht wordt, waardoor er te veel aangepast wordt aan de onderzoeker en antwoorden gegeven worden waarvan men denkt dat deze verwacht worden. Dit zie je vooral vaak bij vrouwen gebeuren, waardoor vrouwen niet altijd (meteen) de juiste diagnose krijgen.
Het aantal mensen dat te maken heeft met autisme – zoals ouders, broers, zussen, partners, leraren en zorgverleners – is natuurlijk vele malen groter.
Volgens psychiater en hoogleraar autisme Wouter Staal is autisme de ‘verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op de volgende gebieden: sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en het filteren en integreren van informatie.’
Wetenschappers wereldwijd doen al jaren intensief onderzoek naar autisme. Desondanks is nog altijd onbekend wat autisme nou precies is. Ook bestaat er geen ‘biomarker’ – zoals een bloed- of DNA-test – waarmee autisme objectief kan worden vastgesteld. De diagnose wordt dan ook nog altijd gesteld op basis van gedragskenmerken.
Toch is er ook al veel wél bekend. Bijvoorbeeld over de problemen waar mensen met autisme tegenaan kunnen lopen, maar ook over hun sterke eigenschappen. Vooral op sociaal gebied ondervinden veel mensen met autisme regelmatig problemen. Hun ‘sociale intuïtie’ lijkt minder goed – of anders – te zijn ontwikkeld.
Ook verwerken mensen met autisme informatie op een andere manier in de hersenen dan mensen zonder autisme. Dit geldt nadrukkelijk óók voor informatie die binnenkomt via de zintuigen. Veel mensen met autisme hebben te maken met sensorische over- of ondergevoeligheid.
Autisme heeft invloed op alle levensterreinen, in alle levensfasen. De mate waarin is sterk individueel bepaald en hangt vaak ook af van iemands levensfase. Met name tijdens overgangsperioden hebben mensen met autisme een relatief grote kans om vast te lopen als zij niet tijdig de juiste begeleiding krijgen.
Voorbeelden zijn de overgang van basis- naar voortgezet onderwijs, van onderwijs naar stage/ werk of van thuis bij de ouder(s)/verzorger(s) wonen naar zelfstandig wonen. Maar ook levens-veranderende gebeurtenissen, zoals overlijden van een naaste, verbreken van een relatie of het krijgen van een ziekte.
Sterke punten die vaak in verband worden gebracht met autisme zijn onder andere: oog voor detail, analytisch denken, eerlijkheid, loyaliteit en technisch inzicht. Steeds vaker wordt dan ook de vraag gesteld of autisme per definitie altijd een ‘stoornis’ of ‘beperking’ is. Volgens de zogeheten neurodiversiteitsbeweging gaat het in essentie om een andere manier van zijn.
70% van de mensen met autisme kampt op enig moment in zijn leven met klachten als een stemmingsstoornis/depressie, een angst- en/of dwangstoornis, posttraumatische stress-stoornis (ptss), burn-out of een persoonlijkheidsstoornis. Dit noemen we co-morbiditeit. Bij de algemene bevolking is dit 40%.
Ook ADHD en epilepsie komen relatief vaak voor bij mensen met autisme.
Je kunt je voorstellen dat wanneer je de wereld op bepaalde vlakken heel erg intensief beleeft, zoals overprikkeling, gevoelig zijn voor stress en depressie, etc. dat dit problemen geeft bij het krijgen van voldoende slaap. Bij mensen met autisme zit ‘m dat vaak in in slaap vallen en ook in het doorslapen.
Slaapproblemen zorgen ervoor dat je overdag minder goed functioneert. Vaak voorkomende slaapproblemen zijn slapeloosheid, een verkorte nachtrust, ’s nachts wakker worden en een onregelmatig slaap-waakritme.
Slaapproblemen en slaaptekort leiden vaak tot vervelende klachten zoals: vermoeidheid, snel geïrriteerd zijn, depressies, agressie, een minder goed functionerend geheugen en verminderde productiviteit.
Daarnaast leidt slaaptekort bij mensen met autisme vaak tot verergering van autistisch gedrag, angstsymptomen, emotionele stress en gedragsproblemen. Effectieve behandeling van slaapproblemen zal dus doorwerken in het algehele functioneren van de persoon met autisme.
Uit diverse onderzoeken weten we dat het hormoon melatonine een grote rol speelt bij slaap. Het wekt slaperigheid op en handhaaft het dag- en nachtritme. De regulatie van melatonine in het lichaam blijkt genetisch bepaald.
Bij mensen met autisme werken bepaalde genen anders, waardoor er een melatoninetekort kan ontstaan. Hierdoor ontstaan vaak slaapproblemen. Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld bij kinderen met autisme én een slecht melatonine metabolisme (wat leidt tot een groter melatoninetekort), meer beperkingen lieten zien in hun spel en verbale communicatie dan kinderen met autisme en een relatief goed melatonine metabolisme.
Door toediening van extra melatonine blijkt niet alleen de slaap te verbeteren, maar verminderen tegelijkertijd ook autistische symptomen, depressieve- , en angstklachten en terugtrekgedrag.
Ook psychosociale problemen kunnen voor slaapproblemen zorgen. Vooral angstklachten, die vaak voorkomen bij mensen met autisme, leiden tot een hoger risico op slaapproblemen. Door hun autisme hebben personen met autisme meer moeite dan anderen om samenhang zien in stukjes detail-informatie, waardoor veel situaties chaotisch en beangstigend kunnen zijn. Angst en stress kunnen vervolgens weer zorgen voor slaapproblemen.
Bijvoorbeeld: veel mensen met autisme proberen hun angst te controleren door middel van rituelen en stereotype gedrag. Verstoorde rituelen rond bedtijd kunnen zorgen voor meer angst en stress, wat vervolgens weer zorgt voor inslaapproblemen, een slechte slaapkwaliteit en ’s nachts wakker worden.
En op die manier kom je in een negatieve vicieuze cirkel terecht.
Ook de ernst van het autisme lijkt gerelateerd aan slaapproblemen. Verschillende onderzoeken onder kinderen met autisme laten een relatie zien tussen de ernst van autistische symptomen en slaapproblemen. Kinderen met relatief ernstiger symptomen van autisme, bleken vaker een slaapstoornis te hebben dan kinderen die in mindere mate autisme hadden.
Dit verband kan op meerdere manieren uitgelegd worden. Aan de ene kant hebben kinderen met een ernstiger vorm van autisme meer problemen met communicatie en sociale interactie, wat kan leiden tot probleemgedrag tijdens bedtijd. Ook zijn deze kinderen vaak extra gevoelig voor prikkels uit de omgeving. Dit kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat ze angstig worden van tandenpoetsen vlak voordat ze naar bed gaan, waardoor ze minder makkelijk inslapen.
Aan de andere kant kunnen slaapproblemen en slaaptekort op hun beurt weer leiden tot voor een verergering van het autistische gedrag zorgen en dus de ernst van het autisme beïnvloeden.
Binnen het Nederlands Autisme Register (NAR) is onderzocht of slaapproblemen bij volwassenen met autisme, net als bij kinderen, gerelateerd zijn aan co-morbide angststoornissen en de ernst van het autisme.
De data-analyses zijn gedaan op de NAR-data uit 2013 en 2015. Uit de resultaten bleek dat vrouwen vaker slaapproblemen ontwikkelen dan mannen. Daarnaast lijkt het erop dat volwassenen met een co-morbide angststoornis een grotere kans hebben om slaapproblemen te ontwikkelen.
Slaapproblemen worden door deze groep vaker ervaren dan door volwassenen met autisme die geen co-morbide angststoornis hebben. Ook hebben volwassenen met een ernstigere mate van autisme een grotere kans om slaapproblemen te ontwikkelen dan volwassenen met een minder ernstige mate van autisme.
Tot slot lijken volwassenen met een lagere intelligentie ook vaker slaapproblemen te hebben dan volwassenen met een hogere intelligentie. Verder onderzoek met gevalideerde uitkomstmaten is nodig om mogelijke voorspellers voor slaapproblemen bij volwassenen met een ASS inzichtelijker te maken. De kennis van dergelijk onderzoek is essentieel voor de ontwikkeling van effectieve behandelingen voor volwassenen met autisme en slaapproblemen.
We kunnen dus wel concluderen dat veel mensen met (kenmerken van) autisme slaapproblemen ervaren, in verschillende mate natuurlijk. En dat door slaapproblemen hun autismekenmerken en de daarmee samenhangende problemen verergeren.
Een goede slaap is dus essentieel.
In mijn e-book ‘Lepeltheorie, van vermoeidheid naar energie’ schrijf ik ook een stuk over slaap. Download hier gratis het e-book en lees meer over slaap.
Bron : Nederlands Autisme Register (NAR)
