Geplaatst: 14 november 2024
Vorig jaar zijn we met ons gezin verhuisd, dat heb je wellicht meegekregen. We bleven in hetzelfde dorp wonen, sterker nog, het nieuwe huis staat maar 650 meter verderop dan het oude huis. En toch kan zo’n verhuizing veel onrust in je leven geven. Dat was ook zo binnen ons gezin.
Eigenlijk is alles heel goed gegaan, maar omdat je met zo veel extra dingen bezig bent dan normaal en je ‘gewone’ leven ook nog door gaat, kost het veel energie.
We waren dan ook blij toen het ook in onze hoofden weer rustig werd.
We wisten toen we in het huis gingen wonen, dat we de badkamers en de vloer beneden nog een keer willen verbouwen. Beide zijn uit 1978 en konden wel een opfrisbeurt gebruiken. En dan natuurlijk meteen duurzamer maken met vloerverwarming en isolatie.
Op het moment dat ik dit artikel schrijf, klinkt het geboor me in mijn oren. Ze zijn op de begaande grond bezig met het leggen van de vloerverwarming. Al onze meubels en spullen hebben we het afgelopen weekend weer uit de kamer en keuken moeten halen. Veel van de meubels hebben we opgeslagen in onze garage.
Je kunt je voorstellen dat dat weer onrust met zich meebrengt. Al mijn afspraken voor mijn praktijk doe ik online of bij de mensen thuis. Mijn praktijkruimte is ondertussen tijdelijke woonkamer, met servies, bestek, extra stoelen en TV. Ook staan er nog wat dozen met spullen uit de kasten in de woonkamer, want die moesten ook leeg natuurlijk.
Gelukkig is de opbouw al begonnen en zie je het deze week elke dag vooruit gaan. Straks moet de basisvloer nog drogen en daarna komen de nieuwe tegels er op. Hoe lang de vloer moet drogen, kan niemand ons vertellen. Hangt van verschillende factoren af. En ook dat geeft weer onrust.
Ik hoop echt, en misschien kunnen jullie mee hopen, dat we voor de kerst de tegels weer hebben liggen. Zodat onze zoons een fijne kerstvakantie kunnen hebben, zonder al die onrust. En dat de oudste, ons kerstkind, lekker op de normale manier zijn verjaardag kan vieren.
Staat jouw hoofd nooit stil? En weet je nog niet zo goed hoe je daar op een goede manier mee om kunt gaan?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk? En dat veel werkgevers richting het einde van het jaar nog budget over hebben?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Geplaatst: 15 augustus 2024
Afgelopen week werd ik gebeld door een teamleider in een ziekenhuis. Ze werkt op een afdeling waar veel ouderen voor acute zorg worden opgenomen. Ze ziet regelmatig ouderen met (een vermoeden van) autisme op haar afdeling binnenkomen en ze voelt dat de zorg voor deze mensen anders kan. Ze vroeg me te vertellen over autisme bij ouderen en hoe zij hun zorg kunnen verbeteren.
Laat ik vooropstellen dat ik altijd blij word van zo’n vraag. Natuurlijk word ik niet blij van de problemen waar mensen op die afdeling tegenaanlopen. Wel word ik blij van de aandacht en interesse die zo’n teamleider voor haar patiënten heeft. En de moeite die ze er in stopt om het beter te doen.
En bedenk je dat niet alle mensen die kenmerken van autisme vertonen dit ook altijd weten van zichzelf. Om goed om te gaan met mensen met autisme is het ook niet persé nodig om alles over autisme te weten. Het gaat eigenlijk vaak over interesse tonen in en aandacht geven aan een persoon.
Een aantal jaren geleden kwam ik met onze jongste zoon een periode vaak in het ziekenhuis. En dan zie en hoor je soms dingen gebeuren die niet handig zijn om te doen bij mensen met autisme. En dat brengt me op de volgende tips.
Mensen die in een functie in de zorg werken, zijn vaak zeer zorgzame mensen. Voor hen is het normaal om even een aai over je hand of been te geven. Allemaal met goede bedoelingen.
Voor mensen met autisme kan zo’n aanraking onverwacht zijn en veel prikkels geven. Probeer bij mensen met (een vermoeden van) autisme te beperken tot functionele aanrakingen en laat alle goed bedoelde troostende aanrakingen achterwege. Op die manier voorkom je het geven van extra prikkels.
Hier bedoel ik natuurlijk niet mee dat je informatie over de behandeling of het stappenplan dient achter te houden. Ik heb het over hoe je dingen brengt. Je kunt iets duidelijk en to-the-point zeggen, zodat de ander de informatie heeft die gegeven dient te worden.
Je kunt ook met allerlei omwegen, voorbeelden over andere mensen en woorden als misschien, meestal, soms, vaak, waarschijnlijk de boodschap overbrengen. Als je dat doet, heb je een grote kans dat de boodschap niet goed overkomt en dat er niet begrepen wordt wat de bedoeling is. En heb je er ook nog een overprikkelde patiënt bij.
Vermijd ook woorden zoals ‘straks’, ‘even’, ‘wellicht’, ‘zo’, ‘beetje’, etc.
Doe wat je zegt en zeg wat je doet. Zonder te veel woorden te gebruiken.
Beloof dus niet aan een patiënt dat deze zo naar huis mag, en dan twee uur later terugkomen dat het niet eerder kon in verband met een dienstwissel (echt gebeurd bij onze zoon).
Kijk of je de persoon met (een vermoeden van) autisme op een rustige plek op de afdeling neer kunt leggen, in plaats van in het midden van alle hectiek. Dat gaat zeker helpen bij het tot rust brengen, waardoor informatie beter opgepakt kan worden. De behandeling zal daardoor ook soepel lopen.
Iemand met (een vermoeden van) autisme kan een sensorische over- of ondergevoeligheid hebben. Het kan zijn dat patiënten met (een vermoeden van) autisme extra gevoelig of juist erg ongevoelig reageren. Neem daarbij de uitdrukking op het gezicht mee en vraag aan familie of vrienden of diegene extra gevoelig of juist ongevoelig is.
Let ook op hoe je je vraag stelt. Als je vraagt ‘heb je veel pijn?’, dan is dat een erg onduidelijke vraag. Wat is ‘veel’? Is dat net zoveel als die oom die ooit zijn been verloren heeft, of net zoveel als wanneer je je teen stoot?
Je krijgt dan antwoord op je vragen. Wanneer je drie vragen achter elkaar stelt, zul je waarschijnlijk niet de juiste antwoorden krijgen, omdat je vragen en de te geven antwoorden nog niet voldoende verwerkt kunnen zijn. Dus stel je vraag en wacht op het antwoord. Zie je dat er onduidelijkheid is over je vraag, geef dan extra informatie of stel je vraag op een andere manier.
Waar kun je op letten bij oudere patiënten om er achter te komen of er sprake is van kenmerken van autisme?
De genoemde tips helpen om de overprikkeling, die er waarschijnlijk zal zijn bij een acute opname, in elk geval niet te verhogen. Wanneer mensen onverwacht in het ziekenhuis belanden, is er vaak al het een en ander aan vooraf gegaan. Al die gebeurtenissen, pijn, onverwachte zaken en onduidelijkheid kunnen al zoveel prikkels hebben gegeven, dat elk klein extra ding dat er bij komt te veel is. En dus voor een ‘ontploffing’, woede- of huiluitbarsting kunnen zorgen.
Probeer de persoon met (een vermoeden van) autisme tot rust te brengen. Vraag aan de patiënt, of de familie of vrienden die er eventueel bij zijn, wat hij of zij op dat moment nodig heeft. Wees eerlijk en duidelijk wat er wel en niet kan. Zoek naar mogelijkheden. Heb een open blik. Ga uit van onmacht in plaats van onwil.
Kom jij in je werk wel eens mensen met (een vermoeden van) autisme tegen? Kun je daar op een goede manier mee omgaan? Hoe doe je dat? Of kun je er wel wat informatie en inzicht over gebruiken?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan, ik denk graag met je mee! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw gratis sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Vraag jouw gratis sessie hier aan.
Fijne dag!
Geplaatst: 23 mei 2024
Jaren lang liep Ellen tegen dingen aan. Soms had het met haar autisme te maken, soms ook helemaal niet. Maar telkens was er wel weer iets dat lastig, moeilijk of ronduit niet te doen was. Ze wilde wel anders, maar actie nemen was stiekem ook wel heel eng. Want wat gebeurt er als je in actie komt? Kom je dan nog meer moeilijke dingen tegen?
Misschien ken je de volgende uitspraak wel : als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg. Dus als je dezelfde dingen doet die je altijd doet, dan kun je niet verwachten dat er iets voor je gaat veranderen. Dan blijven zaken in grote lijnen zoals ze zijn. Met alle lastige dingen er bij.
Terwijl als je in actie komt, dan kun je vooruit. Zo heb ik dit jaar echt een groot bedrag geïnvesteerd in een coach voor mezelf. Om mijn praktijk verder te krijgen, zodat ik nog meer mensen kan helpen om het leven te leiden op een manier die bij hen past, met hun autisme.
En is dat soms eng, om in actie te komen? Zeker weten! Ellen heeft dingen uitgeprobeerd, waarvan ze vooraf niet wist of het zou werken. En dat kan best wel eng zijn om te doen. Ga ik daar energie in stoppen? Ik heb al zo weinig energie, hoe moet dat dan als het niet werkt?
Kun je je voorstellen hoe fijn het voor Ellen was dat ze door uit te proberen ook dingen ontdekte die wel werken. Waardoor ze haar energie op een goede manier kan verdelen. En waardoor ze nu weet waar ze op kan letten en ze invloed heeft op hoe haar dag verloopt.
In mijn eigen proces word ik door mijn coach uitgedaagd om allemaal enge acties te doen. Dingen die ik nog nooit gedaan heb, omdat ik het echt eng vind. Kan ik het wel? Ben ik goed genoeg? Zitten mensen wel op mij te wachten?
Eén van de dingen waartoe ik uitgedaagd ben en die ik heb opgepakt (met knikkende knieën 😊), is het opstarten van een podcast. Een podcast over autisme en werk. Mijn podcast heet Lekker werken met autisme en je kunt ‘m vinden via deze link.
Enne, ik hoor graag wat je er van vindt.
Als je echt je doelen wilt bereiken, zul je in actie moeten komen. Ik hoor van veel mensen die ik spreek dat ze last van stress en vermoeidheid hebben. En dat ze daar echt vanaf willen. Of dat ze steeds maar over hun grenzen heen gaan en doen wat anderen willen, in plaats van de dingen te doen waar ze zelf blij van worden. Maar het er alleen maar over hebben, zonder zelf aan de slag te gaan, dat gaat niet helpen.
Dan blijf je zitten waar je zit. Met die hoofdpijn elke avond, met aan het einde van de week om 20.00 uur naar bed gaan omdat je het niet meer redt. Met steeds maar werk opgezadeld worden wat niet bij jou hoort, maar dat je op de een of andere manier wel steeds aan het doen bent. Hoe zou dat voelen, om te blijven in de situatie waar je nu bent? Is dat wat je wilt?
Waarschijnlijk wil je uit de situatie waar je nu in zit. En wil je lekker gaan doen wat bij je past en waardoor jij geïnspireerd raakt. Zodat je niet aan het einde van de dag doodmoe op de bank neerploft en je schuldig voelt om alles wat je niet hebt gedaan. Je wilt gebruik maken van al die mooie talenten die je hebt.
Als jij nu denkt, ja dat wil ik ook, ik wil in actie komen. Neem dan nu contact met me op om een gratis ont-stress sessie aan te vragen. We bespreken dan samen hoe jouw actie er uit kan zien en wat het je op gaat leveren.
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie. We houden jouw gratis ont-stress sessie online in ongeveer 30 minuten.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt en je je grenzen weer op een goede manier aan kunt geven?
Meld je nu hier aan voor jouw ont-stress sessie. We houden jouw gratis ont-stress sessie online in ongeveer 30 minuten.
Geplaatst: 10 mei 2024
Een burnout, daar heeft iedereen wel eens van gehoord verwacht ik. Maar wist je dat er ook zoiets bestaat als een autistische burnout oftewel een burnout bij autisme? En dat dat toch net even wat anders is dan een niet-autistische burnout? Ik vertel je er meer over.
Circa 12-17% van de Nederlandse beroepsbevolking ervaart burnout-klachten (CBS, 2019). Dat gaat om heel veel mensen.
Over autistische burnout is nog niet heel veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Annelies Spek en collega’s zijn wel bezig met onderzoek over de combinatie autisme en burnout.
Wat is dan eigenlijk het verschil tussen een gewone, niet-autistische burnout en een autistische burnout of burnout bij autisme? Door de World Health Organization zijn in 2018 de volgende kenmerken van een burnout omschreven : gevoelens van uitputting, afstand/cynisme jegens het werk en een verminderd gevoel van professionele competentie.
Je ziet in die omschrijving van de World Health Organization dat de nadruk ligt op werk-gerelateerde problemen. Nu is het natuurlijk niet zo dat je alleen een burnout kunt krijgen wanneer je werkt, maar daar ligt vaak wel de nadruk. De meeste mensen met een niet-autistische burnout krijgen problemen door bijvoorbeeld werkdruk en onderbezetting, problemen die voortkomen vanuit het werk en de werkomgeving.
Bij een autistische burnout ligt het anders. Daarbij komen de problemen vanuit de stress die ontstaat door het leven in zijn geheel.
Wetenschappers Higgens en collega’s hebben in 2021 hier onderzoek naar gedaan. Zij hebben ontdekt dat er bij een autistische burnout sprake is van significante mentale en lichamelijke uitputting en sociaal terugtrekken. Daarnaast worden één of meerdere van de volgende kenmerken vertoond:
In het kort wordt een niet-autistische burnout veroorzaakt door werkgerelateerde problemen. En een autistische burnout wordt veroorzaakt door allerlei oorzaken in het leven van iemand met (vermoeden van) autisme. Denk dan bijvoorbeeld aan moeite hebben met het onderhouden van sociale contacten in je privéleven en eventueel op je werk, proberen te voldoen aan verwachtingen van familie en leidinggevende, steeds maar blijven nadenken waardoor je niet goed slaapt, oververmoeidheid door constante prikkels en niet goed weten hoe hier mee om te gaan.
Als je dat zo leest, dan kun je je voorstellen dat iemand met (kenmerken van) autismespectrumstoornis (ASS) sneller in een burnout belandt dan iemand zonder ASS.
En doordat mensen met (kenmerken van) autisme gevoelig zijn voor stress en het lang duurt voordat ze van stress en alle bijkomende problemen hersteld zijn, dient een autistische burnout ook echt anders aangepakt te worden dan een niet-autistische burnout. Het is belangrijk dat wanneer je een autistische burnout hebt, je begeleidt wordt door iemand met kennis van en ervaring met autisme.
Er dient voldoende rust aangebracht te worden en er dient gekeken te worden hoe je weer balans in je leven terug kunt brengen. Ideaal gezien zou er rekening mee gehouden moeten worden dat je langer dan gemiddeld bij mensen zonder autisme tijd nodig kunt hebben om te herstellen.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan rust, balans, controle en overzicht op je werk en in je leven? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Ben je bang dat je wel eens in een burnout zou kunnen belanden? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie aan via https://www.lekkerinjevelmetautisme.nl/ont-stress-sessie/
Geplaatst: 3 december 2023
Dit verhaal Au-t-is-me is geschreven door Harmanna Berger. Het vertelt over haar eigen ervaringen met autisme en waar je tegenaan kunt lopen in je leven.
“Au-‘t-is-me
Meisjes en autisme. Die vallen vaak buiten het zicht, simpelweg omdat de onderzoeksmethoden nou eenmaal op jongens gemaakt zijn. En ondanks het feminisme, gendergelijkheid, genderneutraliteit en unisex wc’s, verschillen mannen en vrouwen nu eenmaal van elkaar. Niet alleen op lichamelijk maar ook mentaal. En dan vooral hoe lichamelijk en geestelijk op elkaar inwerken.
Zonder hier nu een uitvoerige uiteenzetting van allerlei pseudo-wetenschappelijke theorieën neer te zetten die over een paar jaar toch achterhaald zijn, schrijf ik gewoon op wat mij is opgevallen als vrouw in het spectrum.
Appeltje-eitje, zou je zeggen? Maar nee: ik heb heel wat afgetobd, omdat ik het grootste deel van mijn leven niet wist wat ik had.
Labels plakken is toch niet meer van deze tijd? Dat vind ik veel te kort door de bocht. Denk maar eens aan dit voorbeeld:
Stel je eens voor dat je bijvoorbeeld niet kunt lopen maar niemand vertelt je waarom. Je hele leven probeer je het maar het lopen mislukt steeds. Iedereen kan het. Behalve jij. Je denkt dat je niet hard genoeg hebt geprobeerd. Resultaat: je voelt je een mislukking. En dat gevoel neem je mee in je leef- en loopbaan.
Zo is dat ook met onopgemerkt autisme. Onwetend over jezelf, waarom je de normaalste dingen zo moeilijk lijkt te vinden niet begrijpen kunt. Dan doet het hebben van autisme soms pijn. Niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen.
Soms pies ik wel eens naast de pot. Niet letterlijk hoor. In de sociale omgang kan ik in rumoer het geluid niet goed filteren. En daardoor mis ik de essentie in informele gesprekken. Soms vang ik een woord op waardoor ik denk dat ik kan aanhaken. Daarom stond ik als kind als ‘spuit elf’ te boek in gezelschap. Blijkbaar was mijn ingebrachte thema zojuist aan bod geweest. Ik had ergens de bel horen luiden. Dit maakt het balanceren tussen sociaal verlangen en interactie voor mij een ware sport.
Of toen ik op zwemmen zat bijvoorbeeld. Het lukt me aanvankelijk heel goed om tegen mijn rechterbeen te zeggen dat hij tegelijk met mijn linkerarm naar voren moet, maar na een paar slagen gaan zowel armen als benen gaan links en rechts synchroon. Als een IJslands paard. Dat wist ik eerst ook niet, maar mijn kennis over paarden is dankzij deze herhaaldelijke opmerking tijdens mijn zwemactiviteiten iets vergroot. Maar het heeft mijn motoriek en zelfvertrouwen niets goed gebracht. Met zwemmen ben ik uiteindelijk afgehaakt.
Wanneer ik terug kijk op mijn kindertijd, dan heb ik andere mensen altijd veel geobserveerd. Ik kopieerde de gedragingen van de mensen die me aanspraken. En bestudeerde dan nauwkeurig of mijn nieuw geleerde gedrag bij anderen in de smaak viel. Tegelijkertijd had ik mijn eigen interesses en sloot ik niet altijd bij de ander aan. Als ik iemand niet aardig vond, dan zei ik dat gewoon. Dat was beter dan er onverhoopt mee opgezadeld te moeten zitten. Ik kies dan voor mijn eigen waarden, maar de normen om mij heen passen daar niet altijd bij. Hoe het heurt, is niet hoe het bij mij gebeurt. Ik accepteer dat inmiddels wel. Nu mijn omgeving nog…
Zo heb ik veel moeite met liegen. Wat ik onder een leugen versta, is dat voor de ander totaal niet. Ik vraag me af waarom men een begrip als liegen in het sociale protocol opneemt, er consequenties voor kleuters aan verbindt om het dan later als volwassene in een breder perspectief te zetten? Een ruim begrip? Voor mij is een leugen een leugen. Zwart wit denken noemt men dat. Ik vind dat raar.
Geef mij maar eerlijkheid. Als iemand vraagt wat ik ervan vind, vertel ik dit graag. Wel heb ik gemerkt dat daar dus het pijnpunt bij de ander kan liggen. Want ontvangen kan best confronterend zijn. Iets wat sommige mensen liever uit de weg gaan. Dus wordt er veel over eerlijkheid en transparantie gekeuveld. Maar wanneer ik me daar dan aan houd dan heb ik het te letterlijk genomen.
Zoals men in de rechtsgang vaak zegt: ieder heeft zijn eigen waarheid. Volgens mij berust deze uitspraak louter op subjectiviteit. Want de waarheid berust op feiten. Natuurlijk herinner ik me misschien enkele persoonlijke details van de feiten. Maar ik zou zeggen dat de globale feiten vaststaan. Er is een huis gebouwd of niet. Er is een kind geboren of niet. Je ben geslaagd of niet. Rome is een stad en Tinte is dat niet.
En is dat iets wat perse met zwart-wit denken te maken heeft? Of word ik vaak in mijn denken getackeld met afleidende opmerkingen zodat ik geconfronteerd wordt met mijn eigen onzekerheid? Zelf kan ik een confrontatie goed waarderen. Ik zie transparantie als een noodzakelijk goed om te mogen leren. Maar ik voel me hier regelmatig erg alleen in.
Wanneer een ander zich ongemakkelijk voelt, merk ik dat een veelgebruikte tactiek is om de ander in zijn onzekerheid te raken. Sommige mensen kunnen dat heel goed. Ik niet. Ik blijf meestal bij het onderwerp. Als mij iets gevraagd wordt, dan geef ik een eerlijk antwoord. Ook al had ik dat soms misschien niet moeten doen. Dat ik niet altijd hoef te antwoorden maar ook direct een vraag terug mag stellen, vind ik hopeloos verwarrend. In zo’n gesprek krijg ik meestal te maken met een flinke belichting van mijn minder sterke kanten. Uiteraard raak ik daardoor verward en dat maakt me onzeker.
Dit is overigens niet de stijl die ik zelf graag hanteer. Ik houd ervan om een ander vooral op te merken in zijn of haar kwaliteiten. Ik wil de drijfveren van een persoon zien die voorbij de frustratie gaat. Ik denk dat wanneer ik iemand in zijn kracht zet, er veel meer toegang ontstaat tot de diepere laag waarbij iets als ontwikkeling om de hoek komt kijken. Toch gaan de meeste gesprekken niet zo. En dat overprikkelt me in het contact met andere mensen.
Ik weet inmiddels dat bij overprikkeling al mijn zintuigen meedoen. Alsof ieder zintuig een voor een uit wordt geschakeld. Nadat indrukken steeds feller lijken te worden, dooft daarna mijn waarneming. Alsof het filter verstopt zit. Het voelt als watten in mijn oren met een beslagen bril. Zonder verder aan te voelen hoe moe ik ben, lijkt rust het beste medicijn te zijn. Ik ben tegenwoordig blij dat ik mag accepteren wie ik ben en hoe ik vanbinnen werk. Dit heeft me zoveel gegeven. Ik omarm mijn gevoeligheid en neem meer rust dan de norm mag voorschrijven.
Autisme doet soms pijn. Maar het is een krachtig maar kwetsbaar deel van mij.
En ik mag het volledig omarmen:
Au-‘t-is-me”
Harmanna Berger
Wil jij leren hoe je goed om kunt gaan met jouw autismekenmerken? Zodat je rust en balans ervaart in je werk en je leven? Vraag dan hier een gratis ont-stress sessie aan.
Geplaatst: 14 september 2023
De afgelopen weken heb ik je verteld over waarom een coachtraject goed voor je kan werken en over stress-signalen. Vandaag vertel ik je over autisme en stress-oorzaken. Inzicht in je stress-oorzaken geeft heel veel informatie, vooral over hoe je de voor jou juiste dingen kunt doen.
Voor iedereen zijn de stress-oorzaken anders, of je nu autist bent of niet. Het is belangrijk te weten wat de dingen zijn waar jij veel stress van krijgt of die jou veel energie kosten. Wanneer je weet wat die dingen zijn, kun je de voor jou juiste acties nemen.
Maar hoe kun je precies weten waar je last van hebt? Vaak merken mensen met (een vermoeden van) autisme wel dat ze vaak moe zijn en weinig energie hebben, maar hebben ze niet altijd goed door waar dat vandaan komt.
Stress-oorzaken kunnen uit verschillende oorzaken hebben. Denk dan bijvoorbeeld aan het verwerken van prikkels. Of de dingen waar je op je werk tegenaan loopt. Het kan ook gaan over het maken van planningen of veranderingen in je planning. En communicatie kan ook heel veel stress opleveren, vooral natuurlijk onduidelijke communicatie of gebrek aan communicatie.
Bij prikkels als stress-oorzaak kun je denken aan geluiden zoals een brommende koelkast, licht van flikkerende lampen, geuren van eten en parfums. Maar ook je eigen kleding en hoe je in een stoel zit kunnen allerlei prikkels veroorzaken en daarmee stress. Collega’s die steeds langs je bureau af lopen, dat is ook een voorbeeld van een prikkel die stress kan veroorzaken.
Stress op het werk komt vaak door een hoge werkdruk, veranderende werkzaamheden of werkomgeving en communicatie. Ook allerlei ongeschreven regels en verwachtingen kunnen op je werk voor behoorlijk wat stress zorgen. Als je dan fijne collega’s hebt die je begrijpen, komt het vaak wel goed. Maar als je je alleen en onbegrepen voelt, kan het werk erg veel stress geven.
Ook het maken van een planning kan veel stress veroorzaken. En natuurlijk geeft het veel stress wanneer jij een mooie planning hebt gemaakt en een ander hier dwars doorheen ‘fietst’ omdat diegene iets anders in gedachten heeft. Te weinig alleen-tijd en te weinig schakeltijd tussen verschillende taken kan ook erg veel stress veroorzaken. Je verliest hierdoor je overzicht en weet niet meer wat je ook al weer wilde of moest doen.
Communicatie is op de werkvloer vaak stress- en probleem-veroorzaker nummer 1. En dat geldt zowel voor werksituaties met mensen met (kenmerken van) autisme als voor neuro-typische mensen. Er komt bij communicatie zo veel kijken, dat het heel makkelijk mis kan gaan. Denk dan aan houding, dubbele agenda, ‘ja’ zeggen en eigenlijk ‘nee’ bedoelen, onuitgesproken verwachtingen, etc. etc.
Nu je dit artikel gelezen hebt, kijk dan eens naar jouw stress-oorzaken. Heb je daar voldoende inzicht in? Weet je waarom je aan het einde van de dag of week zo moe bent? Wat kun je er aan veranderen? Laat het me weten in een reactie.
Vind jij het moeilijk om je stress op tijd te herkennen? En helemaal om dat te weten wat je op zo’n moment moet doen? En lukt het niet zo goed om zelf inzicht te krijgen in jouw stress en waar het door komt?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Wil jij ook leren om je je tijd en energie zo te verdelen, zodat jij de voor jou juiste dingen kunt doen? Zodat je niet meer steeds doet wat anderen van je willen of verwachten? Maar zodat je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt? Zodat je ook van die vermoeidheid af komt?
Vraag dan nu jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 10 augustus 2023
Werkstress is een veelvoorkomende uitdaging in het beroepsleven van tegenwoordig. Voor mensen met (een vermoeden van) autisme kan deze stress echter nog intenser zijn. Zij krijgen vaak te maken met extra prikkels en uitdagingen op de werkvloer. In dit artikel ga ik dieper in op de specifieke aspecten van werkstress bij autisme en deel ik waardevolle strategieën om rust en balans te vinden in een veeleisende werkomgeving.
Werkenden met (kenmerken van) autisme ervaren vaak stress als gevolg van verschillende factoren, waaronder:
Gelukkig zijn er goede manieren waarmee mensen met (kenmerken van) autisme effectief met stress om kunnen gaan, waardoor zij rust en balans krijgen in hun werk. Je leest ze hieronder:
Voor mensen met (een vermoeden van) autisme is zelfzorg en welzijn essentieel om werkstress onder controle te houden. Hieronder vind je verschillende manieren waarop je zelfzorg en welzijn voor jezelf kunt verhogen:
Werkstress bij mensen met (kenmerken van) autisme kan een uitdaging zijn die serieus moet worden genomen. Door te begrijpen welke specifieke factoren stress kunnen veroorzaken en welke effectieve strategieën er toegepast kunnen worden, kunnen werkenden met autisme rust en balans in hun werk vinden.
Zelfzorg, welzijn en het creëren van een autisme-vriendelijke werkomgeving zijn sleutelfactoren bij het omgaan met werkstress en het bevorderen van een positieve werkervaring, en daarmee rust en balans op je werk.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht op je werk? En die vaak aanwezige stress, vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu hier jouw sessie aan.
Loop jij er tegenaan dat je werk je wel heel veel energie kost? En raak je dan wel een overprikkeld? En wil je daar vanaf?
Maak dan een vrijblijvende afspraak voor een gratis ont-stress sessie. In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen.
Vraag jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 20 juli 2023
Op mijn artikel van een paar weken geleden over ‘hoogfunctionerend’ autisme bij vrouwen heb ik heel veel reacties gekregen. Van mannen die zich ook herkennen in, zoals ze dat noemen, ‘hoogfunctionerend’ autisme. Waarbij zij ook aangeven dat ze toch ook wel de nodige problemen tegenkomen.
En daarnaast ontving ik veel reacties van vrouwen die zich in mijn artikel herkennen en die vertellen hoe autisme bij hen werkt. Soms kreeg ik ook vragen over autisme bij vrouwen en wat nu precies het verschil is met autisme bij mannen.
Laat me eerst aangeven dat autisme zich bij ieder individu anders uit. Het is dus zeker niet zo dat bepaalde kenmerken altijd alleen bij vrouwen voorkomen en andere kenmerken altijd alleen bij mannen. We komen er steeds meer achter dat heel veel kenmerken gewoon door elkaar heen lopen en zowel bij vrouwen als mannen voor komen.
Sommige kenmerken of manieren van omgaan met autisme komen wel vaker bij vrouwen dan bij mannen voor, en andersom.
Mensen met (een vermoeden van) autisme lopen vaak tegen dingen aan op het gebied van:
Bij vrouwen met (een vermoeden van) autisme zie je vaak de volgende kenmerken:
Zoals ik al eerder aangaf, deze kenmerken zijn echt niet specifiek voor vrouwen, mannen kunnen dit net zo goed ervaren. Bij vrouwen komen ze echter veelvuldig voor. De opsomming is niet compleet, er kunnen ook andere dingen spelen. De hoeveelheid last die je ervaart is ook nog afhankelijk van situatie, hoe je geslapen hebt, of je lekker in je vel zit, etc.
Tegen welke dingen loop jij aan met jouw (kenmerken van) autisme? Laat het me weten in een reactie.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat vrouwen en mannen met (een vermoeden van) autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen en we bespreken waar je tegenaan loopt. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 13 juli 2023
Het is weer zover. We gaan weer richting de zomer en de vakantie begint voor veel mensen in zicht te komen. Misschien heb jij net vakantie gehad en ben je al weer toe aan de volgende. Vakantie en autisme kan best een dingetje zijn. Vandaar deze tips om toch een fijne vakantie te hebben. Zodat ook jij even bij kunt komen en uitgerust weer aan het werk gaat na de vakantie.
In de zomermaanden hebben de meeste mensen een paar weken vakantie. Sommigen gaan op vakantie, naar het buitenland of juist in eigen land. En sommigen zijn vrij van hun werk, maar blijven lekker thuis, in hun vertrouwde omgeving. Wat belangrijk is dat je lekker doet wat bij jou past.
Heb jij geen zin om weg te gaan in je vakantie, dan blijf je lekker thuis. Er is in je eigen omgeving ook van alles te doen. Denk dan aan een fietstochtje, een stad bezoeken met het OV, thuis in je tuin of op je balkon een boek lezen. Of eindelijk dat ene klusje in huis doen dat al maanden geleden bedacht is.
Veel mensen kijken al maanden uit naar hun vakantie. Lekker even niets hoeven of juist tijd hebben voor de dingen waar je normaal nooit aan toe komt. Veel mensen moeten hard werken gedurende de week. Misschien kost werk je wel heel veel stress. En in de vakantieperiode wordt er vaak nog meer van je verwacht, omdat je collega’s ook met vakantie gaan en iemand in die tijd het werk moet doen.
Als je dan ook nog kinderen op de basisschool hebt, dan weet je als geen ander hoe hectisch deze laatste weken zijn. Ineens worden er allerlei extra ‘leuke’ dingen georganiseerd. En of jij al ouder nog even voor een geel shirt kunt zorgen (waar haal je die nou weer vandaan) en of je dan en dan nog even kunt rijden naar een leuk uitstapje.
Ik was altijd blij als de vakantie begonnen was, zodat dat soort spontane acties weer voorbij waren. Onze kinderen vonden al die spontane actie ook niet altijd fijn. En ik merkte aan onze kinderen wat een vakantie kan doen. Na een langere vakantie zijn zij altijd lekker bijgetankt. Hebben ze sprongen in hun ontwikkeling gemaakt en zijn ze echt één of meerdere stappen verder. En zo werkt dat ook voor mij.
Voor mensen met (een vermoeden van) autisme kan de vakantieperiode extra lastig zijn, bijvoorbeeld door het moeten overnemen van werk van je collega’s. En door alle verwachtingen van de mensen om hen heen. Waar gaan jullie naar toe in de vakantie? Uh, wij blijven lekker thuis. Hoe is dat voor jou, hoe ervaar jij de vakantieperiode?
Als je de vakantieperiode als lastig ervaart, komt dat vaak doordat je routine weg valt. Je staat ineens later op en je hoeft niet te gaan werken. Misschien eet je op andere tijden en doe je andere dingen in je vakantie. En ook al zijn het leuke dingen, die je zelf mee hebt uitgezocht, dan nog kan de vakantieperiode onwennig en lastig voor je zijn. Omdat alles anders gaat.
Wat kun je doen om de zomermaanden goed door te komen op je werk en tijdens je vakantie?
Op die manier krijg je snel duidelijkheid en de prioriteiten en kun je rustig starten met het afhandelen van deze zaken. Op die manier ben je het vakantiegevoel niet na 1 dag al weer vergeten, maar kun je er nog langer van nagenieten.
Heb jij nog goede tips over hoe je met de vakantieperiode om gaat. Laat het me weten in een reactie of stuur een mail naar info@lekkerinjevelmetautisme.nl
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan rust, balans, controle en overzicht op je werk en in je leven? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Ben je bang dat je wel eens in een burnout zou kunnen belanden? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 6 juli 2023
Je hebt er vast al eens over gehoord, hoogfunctionerend autisme bij vrouwen.
Maar waar gaat het dan eigenlijk over? Betekent dat dat die vrouwen met autisme nooit tegen problemen aanlopen? Dat ze wel autisme op papier hebben, maar in de praktijk geen problemen ondervinden? Ik leg het je uit.
Hoogfunctionerend autisme komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor. Bij veel mensen met hoogfunctionerend autisme wordt het niet altijd herkend als een vorm van autisme. Lang niet alle ‘bekende’ autismekenmerken zijn van toepassing of komt tot uiting.
Met alle gevolgen van dien, want zelfs hulpverleners zien het stuk autisme dan niet altijd. Hierdoor kan het lang onopgemerkt blijven. Therapieën en behandelingen die ondergaan worden hebben weinig effect en niets lijkt te werken, waardoor de problemen alleen maar groter worden en soms zelf trauma ontstaat.
Wat zijn dan de kenmerken van hoogfunctionerend autisme, vraag je je misschien af.
Je kunt denken aan:
Deze lijst is niet compleet, ga bij jezelf eens na wat je herkent en waar je verder eventueel tegenaan loopt.
Hoogfunctionerend autisme is lastig te herkennen. Omdat je altijd zo goed je best doet om het goed te doen. Daarbij ga je steeds over je eigen grenzen heen, die je waarschijnlijk niet meer goed voelt. En zo wordt het van kwaad tot erger.
Bij vrouwen is dit vaak nog erger dan bij mannen. Vrouwen zijn er vaak erg goed in om te doen wat er verwacht wordt, om nog maar een tandje bij te zetten, om te doen wat ‘hoort’.
Een burnout ligt dan op de loer. Met alle gevolgen van dien.
Wat ik vaak hoor van vrouwen (en ook mannen) met hoogfunctionerend autisme is dat ze een onrustig hoofd hebben, dat ze dingen vergeten die eigenlijk wel belangrijk zijn, dat steeds maar meer werken om het maar zo goed mogelijk te kunnen doen.
Vaak hebben ze wel een HBO of universitaire opleiding gedaan, maar komen ze door allerlei dingen op hun werk niet goed uit de verf. Omdat ze heel veel moeten telefoneren bijvoorbeeld, dat ze echt heel moeilijk vinden. Of kunnen ze hun verbeterideeën niet goed verwoorden in een druk overleg, waardoor ze niet de bijdrage kunnen leveren die ze zouden willen.
Als je dan een manager hebt die jou niet voldoende begrijpt en jou niet kan helpen, dan wordt het erg lastig op je werk. En ook in je privé-leven loop je tegen dingen aan wanneer je eigenlijk niet meer precies weet wat voor jou werkt. En je alles voor jouw gevoel tegelijk moet doen en regelen.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat mensen met (een vermoeden van) hoogfunctionerend autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw sessie hier aan.
