Geplaatst: 1 augustus 2024
De afgelopen weken sprak ik diverse mensen waarbij hetzelfde thema speelt op dit moment. Dat thema gaat over waar geef ik aandacht en energie aan en waaraan doe ik dat niet. Ook bij mij blijft dat een belangrijk onderwerp om aandacht aan te besteden. Vandaag vertel ik over pick your battles bij autisme.
Vorige keer vertelde ik je hoe ik de afgelopen tijd aan mijn veerkracht heb gewerkt. Ik merk dat het hebben van voldoende veerkracht ook heel goed kan helpen bij het maken van de juiste keuzes voor jezelf. Omdat je veel beter weet hoe je voor jezelf de rust in je hoofd kunt bewaren en hoe je bij jezelf kunt blijven. En dus ook voor pick your battles op de juiste manier.
Je hoeft niet op alles wat er gebeurt in te gaan. Ik vond hier een mooie quote over online, ik deel het met je.
Eerst in het Engels en daarna in het Nederlands vertaald: “Choose your battles wisely, because if you fight them all, you’ll be too tired to win the real important ones”. In het Nederland vertaald als “Kies waar je op in wilt gaan, want als je overal op in gaat, ben je te moe om in te gaan op de belangrijke zaken.”
Stel je krijgt telkens commentaar omdat je alleen gaat pauzeren. Je collega’s willen graag dat je samen met hen pauzeert. Maar als je dat doet, dan ben je de rest van de dag eigenlijk te moe om nog te werken. Maar elke keer uitleggen waarom je liever alleen pauzeert, kost ook elke keer energie. Daarom kies je er vaak maar voor om met ze mee te gaan, dan hoef je het tenminste niet nog een keer uit te leggen.
Maar als je dan doet wat anderen willen, dan ga je dus lunchen met de groep en ben je de rest van de dag moe. Omdat je extra gesprekken over ditjes en datjes hebt moeten voeren en omdat je eigenlijk niet echt een rustmoment hebt gehad. Daar heb je dan niet alleen op je werk last van, maar waarschijnlijk ook nog die avond thuis. En als je niet uitkijkt bouwt de stress en vermoeidheid op en kom je in een burnout terecht.
Terwijl als je kiest voor wat voor jou wel werkt, je de rest van de dag wel weer door kunt. Ga bijvoorbeeld in je eentje buiten wandelen, op een rustig plekje lunchen of lees een boek. Je zult merken dat dat helpt om de rest van de werkdag goed door te komen. En ook in je avond merk je dat de dag je dan minder energie gekost heeft.
Ook op andere momenten is het erg belangrijk om te weten wat voor jou werkt en wat niet. En dan het voor jou juiste te kiezen. Dus ‘pick your battles’ op een manier die bij jou past.
Kun jij op een goede manier kiezen uit waar je wel aandacht en energie aan besteedt en waaraan niet? Wat doet dit voor je? En als het nog niet goed lukt, wat doet het met het gebrek aan rust, balans, controle en overzicht op je werk en in je leven? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Ben je bang dat je wel eens in een burnout zou kunnen belanden? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Geplaatst: 3 december 2023
Dit verhaal Au-t-is-me is geschreven door Harmanna Berger. Het vertelt over haar eigen ervaringen met autisme en waar je tegenaan kunt lopen in je leven.
“Au-’t-is-me
Meisjes en autisme. Die vallen vaak buiten het zicht, simpelweg omdat de onderzoeksmethoden nou eenmaal op jongens gemaakt zijn. En ondanks het feminisme, gendergelijkheid, genderneutraliteit en unisex wc’s, verschillen mannen en vrouwen nu eenmaal van elkaar. Niet alleen op lichamelijk maar ook mentaal. En dan vooral hoe lichamelijk en geestelijk op elkaar inwerken.
Zonder hier nu een uitvoerige uiteenzetting van allerlei pseudo-wetenschappelijke theorieën neer te zetten die over een paar jaar toch achterhaald zijn, schrijf ik gewoon op wat mij is opgevallen als vrouw in het spectrum.
Appeltje-eitje, zou je zeggen? Maar nee: ik heb heel wat afgetobd, omdat ik het grootste deel van mijn leven niet wist wat ik had.
Labels plakken is toch niet meer van deze tijd? Dat vind ik veel te kort door de bocht. Denk maar eens aan dit voorbeeld:
Stel je eens voor dat je bijvoorbeeld niet kunt lopen maar niemand vertelt je waarom. Je hele leven probeer je het maar het lopen mislukt steeds. Iedereen kan het. Behalve jij. Je denkt dat je niet hard genoeg hebt geprobeerd. Resultaat: je voelt je een mislukking. En dat gevoel neem je mee in je leef- en loopbaan.
Zo is dat ook met onopgemerkt autisme. Onwetend over jezelf, waarom je de normaalste dingen zo moeilijk lijkt te vinden niet begrijpen kunt. Dan doet het hebben van autisme soms pijn. Niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen.
Soms pies ik wel eens naast de pot. Niet letterlijk hoor. In de sociale omgang kan ik in rumoer het geluid niet goed filteren. En daardoor mis ik de essentie in informele gesprekken. Soms vang ik een woord op waardoor ik denk dat ik kan aanhaken. Daarom stond ik als kind als ‘spuit elf’ te boek in gezelschap. Blijkbaar was mijn ingebrachte thema zojuist aan bod geweest. Ik had ergens de bel horen luiden. Dit maakt het balanceren tussen sociaal verlangen en interactie voor mij een ware sport.
Of toen ik op zwemmen zat bijvoorbeeld. Het lukt me aanvankelijk heel goed om tegen mijn rechterbeen te zeggen dat hij tegelijk met mijn linkerarm naar voren moet, maar na een paar slagen gaan zowel armen als benen gaan links en rechts synchroon. Als een IJslands paard. Dat wist ik eerst ook niet, maar mijn kennis over paarden is dankzij deze herhaaldelijke opmerking tijdens mijn zwemactiviteiten iets vergroot. Maar het heeft mijn motoriek en zelfvertrouwen niets goed gebracht. Met zwemmen ben ik uiteindelijk afgehaakt.
Wanneer ik terug kijk op mijn kindertijd, dan heb ik andere mensen altijd veel geobserveerd. Ik kopieerde de gedragingen van de mensen die me aanspraken. En bestudeerde dan nauwkeurig of mijn nieuw geleerde gedrag bij anderen in de smaak viel. Tegelijkertijd had ik mijn eigen interesses en sloot ik niet altijd bij de ander aan. Als ik iemand niet aardig vond, dan zei ik dat gewoon. Dat was beter dan er onverhoopt mee opgezadeld te moeten zitten. Ik kies dan voor mijn eigen waarden, maar de normen om mij heen passen daar niet altijd bij. Hoe het heurt, is niet hoe het bij mij gebeurt. Ik accepteer dat inmiddels wel. Nu mijn omgeving nog…
Zo heb ik veel moeite met liegen. Wat ik onder een leugen versta, is dat voor de ander totaal niet. Ik vraag me af waarom men een begrip als liegen in het sociale protocol opneemt, er consequenties voor kleuters aan verbindt om het dan later als volwassene in een breder perspectief te zetten? Een ruim begrip? Voor mij is een leugen een leugen. Zwart wit denken noemt men dat. Ik vind dat raar.
Geef mij maar eerlijkheid. Als iemand vraagt wat ik ervan vind, vertel ik dit graag. Wel heb ik gemerkt dat daar dus het pijnpunt bij de ander kan liggen. Want ontvangen kan best confronterend zijn. Iets wat sommige mensen liever uit de weg gaan. Dus wordt er veel over eerlijkheid en transparantie gekeuveld. Maar wanneer ik me daar dan aan houd dan heb ik het te letterlijk genomen.
Zoals men in de rechtsgang vaak zegt: ieder heeft zijn eigen waarheid. Volgens mij berust deze uitspraak louter op subjectiviteit. Want de waarheid berust op feiten. Natuurlijk herinner ik me misschien enkele persoonlijke details van de feiten. Maar ik zou zeggen dat de globale feiten vaststaan. Er is een huis gebouwd of niet. Er is een kind geboren of niet. Je ben geslaagd of niet. Rome is een stad en Tinte is dat niet.
En is dat iets wat perse met zwart-wit denken te maken heeft? Of word ik vaak in mijn denken getackeld met afleidende opmerkingen zodat ik geconfronteerd wordt met mijn eigen onzekerheid? Zelf kan ik een confrontatie goed waarderen. Ik zie transparantie als een noodzakelijk goed om te mogen leren. Maar ik voel me hier regelmatig erg alleen in.
Wanneer een ander zich ongemakkelijk voelt, merk ik dat een veelgebruikte tactiek is om de ander in zijn onzekerheid te raken. Sommige mensen kunnen dat heel goed. Ik niet. Ik blijf meestal bij het onderwerp. Als mij iets gevraagd wordt, dan geef ik een eerlijk antwoord. Ook al had ik dat soms misschien niet moeten doen. Dat ik niet altijd hoef te antwoorden maar ook direct een vraag terug mag stellen, vind ik hopeloos verwarrend. In zo’n gesprek krijg ik meestal te maken met een flinke belichting van mijn minder sterke kanten. Uiteraard raak ik daardoor verward en dat maakt me onzeker.
Dit is overigens niet de stijl die ik zelf graag hanteer. Ik houd ervan om een ander vooral op te merken in zijn of haar kwaliteiten. Ik wil de drijfveren van een persoon zien die voorbij de frustratie gaat. Ik denk dat wanneer ik iemand in zijn kracht zet, er veel meer toegang ontstaat tot de diepere laag waarbij iets als ontwikkeling om de hoek komt kijken. Toch gaan de meeste gesprekken niet zo. En dat overprikkelt me in het contact met andere mensen.
Ik weet inmiddels dat bij overprikkeling al mijn zintuigen meedoen. Alsof ieder zintuig een voor een uit wordt geschakeld. Nadat indrukken steeds feller lijken te worden, dooft daarna mijn waarneming. Alsof het filter verstopt zit. Het voelt als watten in mijn oren met een beslagen bril. Zonder verder aan te voelen hoe moe ik ben, lijkt rust het beste medicijn te zijn. Ik ben tegenwoordig blij dat ik mag accepteren wie ik ben en hoe ik vanbinnen werk. Dit heeft me zoveel gegeven. Ik omarm mijn gevoeligheid en neem meer rust dan de norm mag voorschrijven.
Autisme doet soms pijn. Maar het is een krachtig maar kwetsbaar deel van mij.
En ik mag het volledig omarmen:
Au-’t-is-me”
Harmanna Berger
Wil jij leren hoe je goed om kunt gaan met jouw autismekenmerken? Zodat je rust en balans ervaart in je werk en je leven? Vraag dan hier een gratis ont-stress sessie aan.
Geplaatst: 9 november 2023
Elk jaar gaan er veel mensen een onderzoekstraject in waarbij wordt gekeken hoe het komt dat ze steeds maar tegen dingen aan lopen. Daar komen vaak diagnoses uit, denk dan aan autisme, AD(H)D, HSP, angststoornis of persoonlijkheidsstoornis. Vaak is het de juist diagnose en soms een (achteraf) minder passende diagnose. Sommige mensen krijgen helemaal geen diagnose. Maar stel dat je wel een diagnose krijgt. Dan heb je bijvoorbeeld een autismediagnose en dan?
Met alleen een diagnose ben je er nog niet. Dat ondervond mijn coachee Maaike ongeveer een jaar geleden. Nadat ze haar hele leven al tegen van alles aangelopen was, werd ze eindelijk opnieuw onderzocht en kreeg ze voor haar gevoel wel de passende diagnose. Helaas had ze eerder al een paar misdiagnoses gehad. Dit had haar zelfvertrouwen niet goed gegaan.
Wanneer je een therapie of behandeling ondergaat en er wordt geen rekening gehouden met jouw (misschien nog onbekende) autisme, dan werkt die therapie of behandeling niet goed. Hij sluit dan net niet aan. Dan voel je je alsof je het weer niet goed doet, want het zou moeten werken, maar bij jou werkt het niet. Dat doet je zelfvertrouwen en zelfbeeld geen goed.
Bij veel mensen met (vermoeden van) autisme zie ik dat er sprake is van een gebrek aan zelfvertrouwen en een laag zelfbeeld. En dat is zo jammer. Want wanneer je lekker in je vel zit, kun je je leven en werk op die manier inrichten dat het wel goed bij je past.
Bij mijn eerder genoemde coachee Maaike speelt er sinds haar diagnose ook een stuk boosheid en frustratie. Begrijp me niet verkeerd, ze is blij dat ze eindelijk de juiste diagnose heeft gekregen. Ze voelt dat de autismediagnose helemaal klopt en samen met mij zoekt ze de manier om er voor haar goed mee om te gaan. Zodat ze de voor haar juiste dingen kan doen.
Maar dat stukje boosheid speelt toch ook wel een grote rol op dit moment. Boosheid naar haar partner die altijd sterk is en goed is in doorzetten, terwijl Maaike dingen vaak niet kan of wil volhouden, omdat het niet goed voelt.
Ook eens stukje boosheid op haar omgeving, omdat best een aantal mensen weten van de diagnose, maar weinig mensen echte interesse in haar tonen. En bijvoorbeeld vragen ‘hoe gaat het nu met jou, lukt het om met je autisme om te gaan?’, ‘kan ik je ergens mee helpen?’.
Maaike vindt het ook lastig dat ze niet altijd overal aan mee kan doen. Aan de ene kant kan ze soms heel goed voor zichzelf kiezen en niet mee doen. Op zo’n moment voelt het helemaal OK. Op andere momenten heeft ze daar last van en zou ze heel graag wel mee willen doen, maar lukt het haar niet, omdat ze al een drukke week op het werk gehad heeft of dat het niet lekker loopt met één van de kinderen. Ze heeft het gevoel dat iedereen, inclusief haar vrienden, daar iets van vinden. Het raar vinden of saai.
Op zulke momenten kan haar autisme en het onbegrip van de mensen om haar heen die ze voelt, haar echt in de weg zitten. Dan voelt ze echt even die boosheid en frustratie.
Wanneer we dit soort zaken samen bespreken in een afspraak, kan ze even haar hart luchten en gewoon zeggen hoe het voor haar is. Ik luister daar dan zonder oordeel naar. En wanneer haar hart gelucht is, kijken we samen naar een volgende stap die gezet kan worden of bijvoorbeeld iets waarbij hulp gevraagd kan worden. En zo helpt autismecoaching Maaike steeds weer een stapje verder richting zichzelf en de juiste dingen doen voor haarzelf.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt door je omgeving en bijvoorbeeld op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat mensen met (een vermoeden van) autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden, zowel in hun privé-omgeving als op het werk. En dat de mensen om hen heen autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun partner, vriend, collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je partner, vriend, leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
Vraag jouw gratis ont-stress sessie nu aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 20 juli 2023
Op mijn artikel van een paar weken geleden over ‘hoogfunctionerend’ autisme bij vrouwen heb ik heel veel reacties gekregen. Van mannen die zich ook herkennen in, zoals ze dat noemen, ‘hoogfunctionerend’ autisme. Waarbij zij ook aangeven dat ze toch ook wel de nodige problemen tegenkomen.
En daarnaast ontving ik veel reacties van vrouwen die zich in mijn artikel herkennen en die vertellen hoe autisme bij hen werkt. Soms kreeg ik ook vragen over autisme bij vrouwen en wat nu precies het verschil is met autisme bij mannen.
Laat me eerst aangeven dat autisme zich bij ieder individu anders uit. Het is dus zeker niet zo dat bepaalde kenmerken altijd alleen bij vrouwen voorkomen en andere kenmerken altijd alleen bij mannen. We komen er steeds meer achter dat heel veel kenmerken gewoon door elkaar heen lopen en zowel bij vrouwen als mannen voor komen.
Sommige kenmerken of manieren van omgaan met autisme komen wel vaker bij vrouwen dan bij mannen voor, en andersom.
Mensen met (een vermoeden van) autisme lopen vaak tegen dingen aan op het gebied van:
Bij vrouwen met (een vermoeden van) autisme zie je vaak de volgende kenmerken:
Zoals ik al eerder aangaf, deze kenmerken zijn echt niet specifiek voor vrouwen, mannen kunnen dit net zo goed ervaren. Bij vrouwen komen ze echter veelvuldig voor. De opsomming is niet compleet, er kunnen ook andere dingen spelen. De hoeveelheid last die je ervaart is ook nog afhankelijk van situatie, hoe je geslapen hebt, of je lekker in je vel zit, etc.
Tegen welke dingen loop jij aan met jouw (kenmerken van) autisme? Laat het me weten in een reactie.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat vrouwen en mannen met (een vermoeden van) autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen en we bespreken waar je tegenaan loopt. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 6 juli 2023
Je hebt er vast al eens over gehoord, hoogfunctionerend autisme bij vrouwen.
Maar waar gaat het dan eigenlijk over? Betekent dat dat die vrouwen met autisme nooit tegen problemen aanlopen? Dat ze wel autisme op papier hebben, maar in de praktijk geen problemen ondervinden? Ik leg het je uit.
Hoogfunctionerend autisme komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor. Bij veel mensen met hoogfunctionerend autisme wordt het niet altijd herkend als een vorm van autisme. Lang niet alle ‘bekende’ autismekenmerken zijn van toepassing of komt tot uiting.
Met alle gevolgen van dien, want zelfs hulpverleners zien het stuk autisme dan niet altijd. Hierdoor kan het lang onopgemerkt blijven. Therapieën en behandelingen die ondergaan worden hebben weinig effect en niets lijkt te werken, waardoor de problemen alleen maar groter worden en soms zelf trauma ontstaat.
Wat zijn dan de kenmerken van hoogfunctionerend autisme, vraag je je misschien af.
Je kunt denken aan:
Deze lijst is niet compleet, ga bij jezelf eens na wat je herkent en waar je verder eventueel tegenaan loopt.
Hoogfunctionerend autisme is lastig te herkennen. Omdat je altijd zo goed je best doet om het goed te doen. Daarbij ga je steeds over je eigen grenzen heen, die je waarschijnlijk niet meer goed voelt. En zo wordt het van kwaad tot erger.
Bij vrouwen is dit vaak nog erger dan bij mannen. Vrouwen zijn er vaak erg goed in om te doen wat er verwacht wordt, om nog maar een tandje bij te zetten, om te doen wat ‘hoort’.
Een burnout ligt dan op de loer. Met alle gevolgen van dien.
Wat ik vaak hoor van vrouwen (en ook mannen) met hoogfunctionerend autisme is dat ze een onrustig hoofd hebben, dat ze dingen vergeten die eigenlijk wel belangrijk zijn, dat steeds maar meer werken om het maar zo goed mogelijk te kunnen doen.
Vaak hebben ze wel een HBO of universitaire opleiding gedaan, maar komen ze door allerlei dingen op hun werk niet goed uit de verf. Omdat ze heel veel moeten telefoneren bijvoorbeeld, dat ze echt heel moeilijk vinden. Of kunnen ze hun verbeterideeën niet goed verwoorden in een druk overleg, waardoor ze niet de bijdrage kunnen leveren die ze zouden willen.
Als je dan een manager hebt die jou niet voldoende begrijpt en jou niet kan helpen, dan wordt het erg lastig op je werk. En ook in je privé-leven loop je tegen dingen aan wanneer je eigenlijk niet meer precies weet wat voor jou werkt. En je alles voor jouw gevoel tegelijk moet doen en regelen.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat mensen met (een vermoeden van) hoogfunctionerend autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw sessie hier aan.
Geplaatst: 4 juli 2023
Geplaatst: 29 juni 2023
*English below
Recent mocht ik een presentatie geven bij een groot internationaal bedrijf over neurodiversiteit op het werk, en dan specifiek autisme. Het betreffende bedrijf heeft een specifiek werkveld en het lijkt er op dat er redelijk wat mensen met (kenmerken van) autisme werken. En natuurlijk hebben we het ook over de andere vormen van neurodiversiteit gehad, zoals ADHD, ADD, HSP, HB, etc.
Daarom ben ik zo blij en vereerd dat ik uitgenodigd werd om deze presentatie te geven. Het is belangrijk om de juiste aandacht te hebben voor neurodiversiteit. Wat mij betreft begint het daarmee voor bedrijven, de interesse om er meer over te weten te komen en er daarna hopelijk mee aan de slag te gaan.
Er waren ongeveer 35 mensen live en online bij deze presentatie over neurodiversiteit op het werk aanwezig. De deelnemers kwamen van over de hele wereld.
Eén van de deelnemers uit deze groep (een manager), die zelf ervaringsdeskundige is op het gebied van autisme, vertelde ook zijn verhaal. Hij vertelde heel duidelijk en pakkend wat bijvoorbeeld de grote hoeveelheid informatie uit een vergadering bij hem doet, als hij zich niet vooraf heeft kunnen inlezen. En dat hij enorm heeft moeten wennen aan het werken met flexplekken en in een kantoortuin.
Zoals deze medewerker zei, de dingen die je voor een persoon met autisme oftewel autist doet, werken ook goed voor de mensen zonder (kenmerken van) autisme. Denk dan aan vooraf informatie geven, duidelijk communiceren, doen wat je zegt, etc.
Mooi om te zien hoeveel vragen er gesteld werden, zoals door de mensen die live aanwezig waren als door de mensen die er online bij waren. Er werd soms ook instemmend geknikt als een teken van herkenning. We hebben ook het hardnekkige idee dat mensen met autisme geen empathie zouden hebben in dit team de wereld uit geholpen.
Bij dit bedrijf hebben medewerkers al mogelijkheden om gecoacht te worden, ook specifiek op het gebied van autisme. Sommigen hadden daar wel al van gehoord, anderen nog niet. Fijn dat we hen daarop gewezen hebben, zodat mensen met (kenmerken van) autisme op een passende manier ondersteund kunnen worden.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat mensen met (een vermoeden van) autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een budget hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw sessie hier aan.
Recently, I had the opportunity to give a presentation at a large international company about neurodiversity in the workplace, specifically focusing on autism. The company in question operates in a specific field, and it appears that there are quite a few people with (traits of) autism working there. Of course, we also discussed other forms of neurodiversity, such as ADHD, ADD, HSP, HB, etc.
That’s why I am so happy and honored to have been invited to give this presentation. It is important for companies to pay attention to neurodiversity. In my opinion, it starts with the interest to learn more about it and hopefully take action accordingly.
There were approximately 35 people present, both in person and online, for this presentation on neurodiversity in the workplace. The participants came from all over the world.
One of the participants in this group (a manager), who is an autism self-advocate, also shared his story. He vividly and effectively described how an overwhelming amount of information in a meeting affects him if he hasn’t had the chance to prepare in advance. He also mentioned how challenging it has been for him to adapt to working in flexible spaces and open offices.
As this employee stated, the things that are done for a person with autism, or an autistic person, also work well for people without (traits of) autism. This includes providing information in advance, communicating clearly, and following through on commitments, among other practices.
It was wonderful to see how many questions were asked, both by those present in person and by those participating online. There were nods of agreement at times, indicating recognition. We also debunked the persistent misconception that individuals with autism lack empathy within this team.
At this company, employees already have opportunities for coaching, including specific coaching for autism. Some were aware of this, while others were not. It was good to bring this to their attention so that individuals with (traits of) autism can receive appropriate support.
Do you feel understood at your workplace? Are you receiving the support you need?
I often find that people with (suspected) autism feel misunderstood at work. Their colleagues often struggle to comprehend autism, let alone accommodate their coworker with (traits of) autism.
One helpful approach is to have a conversation with your supervisor and/or HR. I’m here to assist you with that. Let’s start with a free destressing session, where we can get to know each other. Request your destressing session below.
Request your free destressing session now! In this session, we will discuss the challenges you’re facing and how I can assist you. Your destressing session, lasting approximately 30 minutes, can take place either in my office or via Teams.
Request your session here.
Employers often have a budget for coaching
By the way, did you know that employers often have a budget for employee coaching that can be used for personal coaching and programs such as “Finding Peace and Balance at Work”?
Are you tired of the lack of control and clarity during changes at work? Do you frequently experience fatigue and lack of energy? Could you use some assistance with these issues? Or can I help you initiate a conversation with your supervisor?
Request your session here.
Geplaatst: 22 juni 2023
*English below
Een maand of drie geleden vroeg Anita (met een diagnose autisme) een gratis ont-stress sessie aan. Ze wilde met mij bespreken waar ze vooral in haar werk tegenaan loopt. Eén en ander kan komen door haar autisme en de manier van communiceren van haar collega’s.
In het eerste gesprek, dat je hier vrijblijvend kan aanvragen, bespreken we waar ze tegenaan loopt en hoe ik haar daarbij kan helpen. Anita geeft aan dat ze het lastig vindt om haar grenzen op tijd te voelen en ze dan ook aan te geven. Vaak doet ze maar wat die ander verwacht en merkt ze later op de dag dat het toch teveel is geweest.
Anita heeft veel op haar bordje liggen, zowel op het werk als in haar privéleven. En ook al is ze qua uren weer aan het opbouwen op haar werk nadat ze uitgevallen is, haar grote verantwoordelijkheidsgevoel maakt dat ze soms meer doet dan op dit moment goed voor haar is.
Naast dat we de dingen waar ze problemen mee heeft bespreken, hebben we het ook over wat ze zou willen bereiken met een coachtraject. Ze wil graag aanvoelen wanneer het haar te veel aan het worden is. Zodat ze op tijd op de rem kan trappen en bijvoorbeeld even rust kan nemen.
Daarnaast wil ze haar eigen communicatie verbeteren en de juiste vragen leren stellen, zodat ze ook de ander duidelijk kan laten communiceren.
Ze wil een structuur leren maken voor zichzelf die wel werkt, omdat het goed bij haar past.
En ze heeft de wens dat ze haar grenzen kan stellen op een goede manier die bij haar past.
Om de werkgever te laten investeren in het traject, zijn Anita en ik het gesprek aangegaan met haar leidinggevende. In dit gesprek hebben we besproken waar we aan gaan werken. De leidinggevende was het er mee eens en zo konden we starten met het traject, waarbij de werkgever de investering op zich nam.
Zelfs dat besluit geeft Anita al rust. Ze voelt nu dat ze de ruimte krijgt om aan zichzelf te werken en dat er begrepen wordt dat ze ondersteuning nodig heeft.
Op dit moment zijn we ongeveer drie maanden verder. Het traject met Anita loopt lekker. We bespreken de onderdelen van het traject en de andere dingen die op haar pad komen.
Ze heeft nu al veel inzicht gekregen in de opbouw van haar stress en hoe ze daar zelf actie in kan ondernemen, door bijvoorbeeld haar grenzen aan te geven.
En ze merkt hierdoor dat ze haar uren heeft uit kunnen bouwen. Daarnaast lukt het regelmatig om haar grenzen op een goede manier aan te geven. Hierdoor kan ze goed haar rust pakken en de dingen doen op een manier zodat ze bij haar passen.
Heb jij het gevoel dat je begrepen wordt op je werk? En krijg je de ondersteuning die je nodig hebt?
Vaak zie ik dat mensen met (een vermoeden van) autisme het gevoel hebben dat ze niet begrepen worden op het werk. En dat hun collega’s autisme niet begrijpen, laat staan rekening kunnen houden met hun collega met (kenmerken van) autisme.
Wat hierbij goed kan helpen is het gesprek aangaan met je leidinggevende en/of HR. En ik help je hier graag bij. Laten we starten met een gratis ont-stress sessie, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Vraag je ont-stress sessie hieronder aan.
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Teams.
Vraag jouw sessie hier aan!
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag jouw gesprek nu hier aan!
About three months ago, Anita (diagnosed with autism) requested a free destressing session with me. She wanted to discuss the challenges she faces, particularly in her work. Some of these challenges may be related to her autism and the way her colleagues communicate.
In the initial conversation, which you can request here without any obligations, we discussed Anita’s difficulties in recognizing and asserting her boundaries in a timely manner. She often ends up doing what others expect of her and later realizes that it has been too much for her.
Anita has a lot on her plate, both at work and in her personal life. Even though she is gradually increasing her working hours after being on leave, her strong sense of responsibility often leads her to take on more than she can handle at the moment.
In addition to discussing the issues she faces, we also talked about what Anita would like to achieve through a coaching program. She wants to become more aware of when things are becoming overwhelming for her. This way, she can take a step back and give herself the necessary rest.
She also wants to improve her communication skills and learn to ask the right questions, enabling her to effectively communicate with others.
Anita desires to establish a structure that works well for her, aligning with her strengths.
Lastly, she wishes to be able to set her boundaries in a way that suits her.
To secure the employer’s investment in the program, Anita and I had a conversation with her supervisor. We discussed the areas we would be working on, and the supervisor agreed. This allowed us to start the program with the employer covering the costs.
Even this decision brought Anita a sense of relief. She now feels that she has the space to work on herself and that her need for support is understood.
Currently, we are approximately three months into the program with Anita, and it is going smoothly. We discuss the components of the program and address any other challenges that arise.
Anita has gained valuable insights into how stress builds up for her and has learned how to take action, such as asserting her boundaries.
As a result, she has been able to gradually increase her working hours. Additionally, she successfully communicates her boundaries, allowing her to prioritize rest and engage in activities that align with her needs.
Do you feel understood at your workplace? Are you receiving the support you need?
I often find that people with (suspected) autism feel misunderstood at work. Their colleagues often struggle to comprehend autism, let alone accommodate their coworker with (traits of) autism.
One helpful approach is to have a conversation with your supervisor and/or HR. I’m here to assist you with that. Let’s start with a free destressing session, where we can get to know each other. Request your destressing session below.
Request your free destressing session now! In this session, we will discuss the challenges you’re facing and how I can assist you. Your destressing session, lasting approximately 30 minutes, can take place either in my office or via Teams.
Request your session here.
Employers often have a budget for coaching
By the way, did you know that employers often have a budget for employee coaching that can be used for personal coaching and programs such as “Finding Peace and Balance at Work”?
Are you tired of the lack of control and clarity during changes at work? Do you frequently experience fatigue and lack of energy? Could you use some assistance with these issues? Or can I help you have a conversation with your manager?
Request your session here.
Geplaatst: 13 juni 2023
*English below
Zoals je wellicht eerder hebt gelezen, zijn wij druk bezig met een toekomstige verhuizing. Dat we gaan verhuizen betekent ook dat we ons huis te koop gaan zetten. En dat alles brengt een hoop werk en onduidelijkheid met zich mee. Kortom, onze structuur is weg.
Nu kan ik me voorstellen dat voor iedereen die gaat verhuizen dit echt wel een ding is. Alles opruimen, opknappen en oppoetsen tot het glimt. Het is nogal een ding.
En wanneer je met autisme binnen je gezin te maken hebt, of je het nu zelf (een vermoeden van) autisme hebt of bijvoorbeeld je partner en/of je kinderen, dan wordt het nog een groter ding!
Zonder onze normale structuur, zijn we heel onrustig en zien we af en toe door de spreekwoordelijke bomen het bos niet meer. We vergeten afspraken die we gemaakt hebben en we vergeten bijna elke keer wel een ding mee te nemen uit de supermarkt.
Er komt zoveel op ons af, dat we ons ook wel eens afvragen waar we het ook alweer voor doen. Oja, voor een heel fijn huis op een mooie plek. Waar we de rust weer terug kunnen vinden. En dat denken helpt dan wel weer.
Ook als je niet midden in verhuisplannen zit, is het fijn om structuur en duidelijkheid te hebben. Het geeft rust en je houdt het overzicht van de dingen die je wilt doen en van de afspraken die je maakt.
Daarnaast houd je rust in je hoofd wanneer je structuur, duidelijkheid en overzicht hebt. En dat is weer fijn voor je gemoedsrust en de ruimte voor veranderingen en leuke dingen.
Ook in je werk is het fijn wanneer je een bepaalde structuur hebt. Je weet welke taken je al gedaan hebt en welke er nog gedaan dienen te worden. Je gaat aan het einde van je werkdag met een voldaan gevoel naar huis wanneer het je is gelukt om veel dingen van je takenlijst af te hebben.
Vind jij het lastig om een voor jou goed werkende structuur op je werk te hebben? Weet je niet goed waar je kunt beginnen en hoe je het aan kunt passen? Mis je de hulp van je collega’s en/of leidinggevende, waardoor alles net wat minder makkelijk loopt dan hoe het zou kunnen lopen?
En ben jij op zoek naar persoonlijke coaching? En wil je onderzoeken wat voor jou werkt, zodat je ook op je werk goed je eigen structuur kunt volgen?
Vraag dan nu jouw gratis ont-stress sessie aan! In deze ont-stress sessie bespreken we waar je tegenaan loopt en hoe ik je daarbij kan helpen. Jouw ont-stress sessie van ongeveer 30 minuten houden we in mijn praktijk of via Zoom.
Vraag hier jouw sessie aan.
Wist je trouwens dat werkgevers vaak een potje hebben voor medewerkers dat gebruikt kan worden voor persoonlijke coaching en trajecten zoals Rust en balans op je werk?
Ben jij wel klaar met het gebrek aan controle en overzicht bij veranderingen op je werk? En die vaak aanwezige vermoeidheid en gebrek aan energie? Kun jij hierin wel wat hulp gebruiken? Of kan ik je helpen bij het in gesprek gaan met je leidinggevende?
Vraag dan nu hier jouw gratis ont-stress sessie aan.
As you may have read before, we are busy with an upcoming move. Moving also means putting our house up for sale, which brings a lot of work and uncertainty. In short, our structure is gone.
I can imagine that for anyone who is moving, it’s quite a task. Clearing out, fixing things up, and making everything shine. It’s a big undertaking.
And when you have autism within your family, whether it’s yourself (suspected autism) or your partner and/or children, it becomes an even bigger challenge!
Without our usual structure, we feel very restless and occasionally lose sight of the proverbial forest for the trees. We forget appointments we’ve made, and we almost always forget to take something with us from the grocery store.
There’s so much coming at us that we sometimes wonder why we’re doing it all. Oh right, for a lovely house in a beautiful location. Where we can find peace again. And that thought does help.
Even if you’re not in the midst of moving plans, it’s nice to have structure and clarity. It brings peace and helps you keep track of the things you want to do and the appointments you make.
Moreover, having structure, clarity, and an overview brings peace of mind. And that’s beneficial for your well-being and leaves room for changes and enjoyable activities.
Having a certain structure is also beneficial in your work. You know which tasks you’ve completed and which ones still need to be done. At the end of your workday, you go home with a sense of accomplishment when you’ve managed to tick off many items from your to-do list.
Do you struggle with establishing a functional structure that works for you at your workplace? Are you unsure where to start or how to adapt it? Do you miss the assistance of your colleagues and/or supervisor, causing things to be a bit more challenging than they could be?
Are you looking for personal coaching? Do you want to explore what works for you so that you can establish a good structure at work?
Then request your free destressing session here now! In this session, we will discuss the challenges you’re facing and how I can assist you. Your destressing session, lasting approximately 30 minutes, can take place either in my office or via Zoom.
Request your session here.
By the way, did you know that employers often have a budget for employee coaching that can be used for personal coaching and programs such as “Finding Peace and Balance at Work”?
Are you tired of the lack of control and clarity during changes at work? Do you frequently experience fatigue and lack of energy? Could you use some assistance with these issues? Or can I help you with having a conversation with your supervisor?
Request your session here.
Geplaatst: 1 juni 2023
Zo’n 25% van de algemene bevolking heeft last van slaapproblemen. Dit percentage is natuurlijk al vrij hoog. Bij mensen met autisme ligt dit percentage echter nog veel hoger: tussen de 40% en 80%. Slaap en autisme kan een lastig onderwerp zijn.
Hoe slaap jij? Gaat dat goed of juist niet?
Ik leg eerst wat uit over autisme en daarna over slaap en autisme.
Autisme kan er op heel veel verschillende manier uitzien. Ruim 1% van de Nederlanders, ongeveer 200.000 mensen, heeft een autismediagnose. Daarnaast zijn er nog heel veel mensen, ongeveer 4% – 800.000, die zich herkennen in kenmerken van autisme.
Zij laten hier vaak geen onderzoek naar doen, omdat ze zich wel redden op dit moment of ze hebben het zelf niet door, dat ze kenmerken van autisme hebben. Of door de complexheid van autisme, is het bij hen niet duidelijk genoeg naar voren gekomen dat ze autisme hebben, en krijgen deze mensen geen diagnose.
Dit kan voorkomen door bijvoorbeeld het goed aan kunnen passen aan wat er verwacht wordt, waardoor er te veel aangepast wordt aan de onderzoeker en antwoorden gegeven worden waarvan men denkt dat deze verwacht worden. Dit zie je vooral vaak bij vrouwen gebeuren, waardoor vrouwen niet altijd (meteen) de juiste diagnose krijgen.
Het aantal mensen dat te maken heeft met autisme – zoals ouders, broers, zussen, partners, leraren en zorgverleners – is natuurlijk vele malen groter.
Volgens psychiater en hoogleraar autisme Wouter Staal is autisme de ‘verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op de volgende gebieden: sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en het filteren en integreren van informatie.’
Wetenschappers wereldwijd doen al jaren intensief onderzoek naar autisme. Desondanks is nog altijd onbekend wat autisme nou precies is. Ook bestaat er geen ‘biomarker’ – zoals een bloed- of DNA-test – waarmee autisme objectief kan worden vastgesteld. De diagnose wordt dan ook nog altijd gesteld op basis van gedragskenmerken.
Toch is er ook al veel wél bekend. Bijvoorbeeld over de problemen waar mensen met autisme tegenaan kunnen lopen, maar ook over hun sterke eigenschappen. Vooral op sociaal gebied ondervinden veel mensen met autisme regelmatig problemen. Hun ‘sociale intuïtie’ lijkt minder goed – of anders – te zijn ontwikkeld.
Ook verwerken mensen met autisme informatie op een andere manier in de hersenen dan mensen zonder autisme. Dit geldt nadrukkelijk óók voor informatie die binnenkomt via de zintuigen. Veel mensen met autisme hebben te maken met sensorische over- of ondergevoeligheid.
Autisme heeft invloed op alle levensterreinen, in alle levensfasen. De mate waarin is sterk individueel bepaald en hangt vaak ook af van iemands levensfase. Met name tijdens overgangsperioden hebben mensen met autisme een relatief grote kans om vast te lopen als zij niet tijdig de juiste begeleiding krijgen.
Voorbeelden zijn de overgang van basis- naar voortgezet onderwijs, van onderwijs naar stage/ werk of van thuis bij de ouder(s)/verzorger(s) wonen naar zelfstandig wonen. Maar ook levens-veranderende gebeurtenissen, zoals overlijden van een naaste, verbreken van een relatie of het krijgen van een ziekte.
Sterke punten die vaak in verband worden gebracht met autisme zijn onder andere: oog voor detail, analytisch denken, eerlijkheid, loyaliteit en technisch inzicht. Steeds vaker wordt dan ook de vraag gesteld of autisme per definitie altijd een ‘stoornis’ of ‘beperking’ is. Volgens de zogeheten neurodiversiteitsbeweging gaat het in essentie om een andere manier van zijn.
70% van de mensen met autisme kampt op enig moment in zijn leven met klachten als een stemmingsstoornis/depressie, een angst- en/of dwangstoornis, posttraumatische stress-stoornis (ptss), burn-out of een persoonlijkheidsstoornis. Bij de algemene bevolking is dit 40%.
Ook ADHD en epilepsie komen relatief vaak voor bij mensen met autisme.
Je kunt je voorstellen dat wanneer je de wereld op bepaalde vlakken heel erg intensief beleeft, zoals overprikkeling, gevoelig zijn voor stress en depressie, etc. dat dit problemen geeft bij het krijgen van voldoende slaap. Bij mensen met autisme zit ‘m dat vaak in in slaap vallen en ook in het doorslapen.
Slaapproblemen zorgen ervoor dat je overdag minder goed functioneert. Vaak voorkomende slaapproblemen zijn slapeloosheid, een verkorte nachtrust, ’s nachts wakker worden en een onregelmatig slaap-waakritme.
Slaapproblemen en slaaptekort leiden vaak tot vervelende klachten zoals: vermoeidheid, snel geïrriteerd zijn, depressies, agressie, een minder goed functionerend geheugen en verminderde productiviteit.
Daarnaast leidt slaaptekort bij mensen met autisme vaak tot verergering van autistisch gedrag, angstsymptomen, emotionele stress en gedragsproblemen. Effectieve behandeling van slaapproblemen zal dus doorwerken in het algehele functioneren van de persoon met autisme.
Uit diverse onderzoeken weten we dat het hormoon melatonine een grote rol speelt bij slaap. Het wekt slaperigheid op en handhaaft het dag- en nachtritme. De regulatie van melatonine in het lichaam blijkt genetisch bepaald.
Bij mensen met autisme werken bepaalde genen anders, waardoor er een melatoninetekort kan ontstaan. Hierdoor ontstaan vaak slaapproblemen. Uit onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld bij kinderen met autisme én een slecht melatonine metabolisme (wat leidt tot een groter melatoninetekort), meer beperkingen lieten zien in hun spel en verbale communicatie dan kinderen met autisme en een relatief goed melatonine metabolisme.
Door toediening van extra melatonine blijkt niet alleen de slaap te verbeteren, maar verminderen tegelijkertijd ook autistische symptomen, depressieve- , en angstklachten en terugtrekgedrag.
Ook psychosociale problemen kunnen voor slaapproblemen zorgen. Vooral angstklachten, die vaak voorkomen bij mensen met autisme, leiden tot een hoger risico op slaapproblemen. Door hun autisme hebben personen met autisme meer moeite dan anderen om samenhang zien in stukjes detail-informatie, waardoor veel situaties chaotisch en beangstigend kunnen zijn. Angst en stress kunnen vervolgens weer zorgen voor slaapproblemen.
Bijvoorbeeld: veel mensen met autisme proberen hun angst te controleren door middel van rituelen en stereotype gedrag. Verstoorde rituelen rond bedtijd kunnen zorgen voor meer angst en stress, wat vervolgens weer zorgt voor inslaapproblemen, een slechte slaapkwaliteit en ’s nachts wakker worden.
En op die manier kom je in een negatieve vicieuze cirkel terecht.
Ook de ernst van het autisme lijkt gerelateerd aan slaapproblemen. Verschillende onderzoeken onder kinderen met autisme laten een relatie zien tussen de ernst van autistische symptomen en slaapproblemen. Kinderen met relatief ernstiger symptomen van autisme, bleken vaker een slaapstoornis te hebben dan kinderen die in mindere mate autisme hadden.
Dit verband kan op meerdere manieren uitgelegd worden. Aan de ene kant hebben kinderen met een ernstiger vorm van autisme meer problemen met communicatie en sociale interactie, wat kan leiden tot probleemgedrag tijdens bedtijd. Ook zijn deze kinderen vaak extra gevoelig voor prikkels uit de omgeving. Dit kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat ze angstig worden van tandenpoetsen vlak voordat ze naar bed gaan, waardoor ze minder makkelijk inslapen.
Aan de andere kant kunnen slaapproblemen en slaaptekort op hun beurt weer leiden tot voor een verergering van het autistische gedrag zorgen en dus de ernst van het autisme beïnvloeden.
Binnen het Nederlands Autisme Register (NAR) is onderzocht of slaapproblemen bij volwassenen met autisme, net als bij kinderen, gerelateerd zijn aan co-morbide angststoornissen en de ernst van het autisme.
De data-analyses zijn gedaan op de NAR-data uit 2013 en 2015. Uit de resultaten bleek dat vrouwen vaker slaapproblemen ontwikkelen dan mannen. Daarnaast lijkt het erop dat volwassenen met een co-morbide angststoornis een grotere kans hebben om slaapproblemen te ontwikkelen.
Slaapproblemen worden door deze groep vaker ervaren dan door volwassenen met autisme die geen co-morbide angststoornis hebben. Ook hebben volwassenen met een ernstigere mate van autisme een grotere kans om slaapproblemen te ontwikkelen dan volwassenen met een minder ernstige mate van autisme.
Tot slot lijken volwassenen met een lagere intelligentie ook vaker slaapproblemen te hebben dan volwassenen met een hogere intelligentie. Verder onderzoek met gevalideerde uitkomstmaten is nodig om mogelijke voorspellers voor slaapproblemen bij volwassenen met een ASS inzichtelijker te maken. De kennis van dergelijk onderzoek is essentieel voor de ontwikkeling van effectieve behandelingen voor volwassenen met autisme en slaapproblemen.
We kunnen dus wel concluderen dat veel mensen met (kenmerken van) autisme slaapproblemen ervaren, in verschillende mate natuurlijk. En dat door slaapproblemen hun autismekenmerken en de daarmee samenhangende problemen verergeren.
Een goede slaap is dus essentieel.
In mijn e-book ‘Lepeltheorie, van vermoeidheid naar energie’ schrijf ik ook een stuk over slaap. Download hier gratis het e-book en lees hier meer over.
Bron : Nederlands Autisme Register (NAR)
